UNESCO mirëpret thirrjen e këshillëve të shtypit për raportim të përgjegjshëm mbi COVID-19 në Evropën Jug-Lindore

/in

“Raportimi joprofesional për COVID-19 çon në frikë dhe panik të panevojshëm. Mund të jetë një rrezik më i madh sesa vetë koronavirusi, “paralajmëroi Marina Tuneva, Drejtore e Këshillit të Etikës së Mediave në Maqedoni (KEMM).

Më 27 shkurt 2020, Këshilli i Etikës së Mediave të Maqedonisë (CMEM) mori drejtimin në lëshimin e një njoftimi për shtyp duke bërë thirrje për mediat në Maqedoninë e Veriut që të jenë të kujdesshëm në zgjedhjen e tyre të burimeve të informacionit. Deklarata, e mirëpritur dhe e miratuar gjerësisht nga media, i nxiti ata të shmangnin sensacionalizmin dhe nënvizonte përgjegjësinë që mbajnë gazetarët. Ky veprim i hershëm për të parandaluar përhapjen e mëtejshme të dezinformatave, kujtoi mediat për rolin e tyre vendimtar në informimin me përgjegjësi dhe saktësi të publikut.

“Ne nuk jemi duke luftuar vetëm një epidemi, por jemi duke luftuar një infodemi”, paralajmëroi Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, Drejtori i Përgjithshëm i Organizatës Botërore të Shëndetit

Sidoqoftë, Këshilli i Mediave pranoi disa ankesa nga qytetarët në lidhje me raportimet joetike mbi COVID-19. Prandaj Këshilli i Mediave bashkoi forcat me Shoqatën e Gazetarëve të Maqedonisë Veriore për të lëshuar Udhëzime specifike për raportim etik, të përgjegjshëm dhe profesional mbi koronavirusin në gjuhët maqedonase dhe shqipe, të dërguara në të gjitha organizatat e mediave të vendit më 17 mars 2020.

“Ne nuk jemi duke luftuar vetëm një epidemi, por jemi duke luftuar një infodemi”, paralajmëroi Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, Drejtori i Përgjithshëm i Organizatës Botërore të Shëndetit (OBSH). “Mënyra se si këshilli i mediave në Maqedoninë e Veriut  reagoi menjëherë ndaj krizës COVID-19 duke lëshuar udhëzime specifike për media në vend është shumë e nevojshme dhe e mirëpritur. Këshillat e shtypit kanë një rol vendimtar për të siguruar që media të angazhohen ndaj standardeve profesionale, të shmangin qarkullimin e thashethemeve për virusin dhe madje të ndihmojnë në zbulimin e gënjeshtrave të përhapura në mediat sociale, “theksoi Adeline Hulin nga Zyra e Brukselit e UNESCO-s.

Ndërsa Evropa Juglindore është e ekspozuar ndaj përhapjes së dezinformatave,  projektit të UNESCO-s  për ndërtimin e besimit ndaj medias Evropën Juglindore dhe Turqi në të financuar nga BE – Faza 2 dëshmon veçanërisht  rëndësinë. Projekti synon të forcojë përgjegjshmërinë e mediave dhe të sensibilizojë shoqërinë për zbulimin e “dezinformimit”. Për ta arritur këtë, projekti ofron mbështetje të drejtpërdrejtë për këshillat e shtypit dhe medias për të forcuar përkushtimin e mediave ndaj standardeve profesionale dhe etike të gazetarisë. Në të njëjtën kohë, ajo forcon Edukimin për Median dhe Informacionin në rajon për të fuqizuar qytetarët, veçanërisht rininë e rajonit, të mendojnë në mënyrë kritike për informacionin që marrin përmes mediave, veçanërisht, mediave sociale.

“Këshillat e shtypit kanë një rol vendimtar për të siguruar që media të angazhohen ndaj standardeve profesionale, të shmangin qarkullimin e thashethemeve për virusin dhe madje të ndihmojnë në zbulimin e gënjeshtrave të përhapura në mediat sociale” – Ade; ine Hulin, Zyrtare e Projektit, Zyra Ndërlidhëse e UNESCO-s në Bruksel.

Jo vetëm KEMM lëshoi ​​udhëzime për raportimin mediatik të COVID-19. Kur Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) e shpalli COVID-19 një pandemi, Këshilli i Shtypit i Kosovës * (nën Rezolutën 1244) lëshoi ​​një deklaratë duke theksuar rolin e rëndësishëm të mediave në luftimin e kësaj krize shëndetësore, duke raportuar me përgjegjësi, duke iu referuar burimeve vetëm të besueshme siç janë Organizata Botërore e Shëndetit (OBSH), Instituti Kombëtar i Shëndetit Publik dhe burime qeveritare. Këshilli i Shtypit i Kosovës * (nën UNSCR 1244) theksoi përpjekjet e Ministrisë së Shëndetësisë dhe Institucionit për Shëndet Publik për të informuar qytetarët në mënyrë të saktë dhe në kohë për masat që merren. Në mënyrë të ngjashme, në Bosnjë dhe Hercegovinë, Këshilli i Shtypit iu referua rekomandimeve të OBSH dhe kujtoi mediat nëse rëndësia e shmangies së stigmatizimit të atyre që kanë virusin. Ai gjithashtu lëshoi ​​një “Kujtesë për Media” në 12 Mars 2020 për të ruajtur standarde të larta profesionale në të gjitha rrethanat siç përcaktohet me Kodin e Shtypit. Në Serbi, Këshilli i Shtypit mirëpriti deklaratat e organizatave të lajmeve siç është Shoqata e Gazetarëve të Serbisë (UNS) për t’u siguruar qytetarëve raportime të rregullta, të verifikuara, të sakta dhe faktike dhe për të shmangur sensacionalizmin që çon në panik. Si rezultat, Ministria Serbe e Shëndetësisë krijoi një faqe interneti të specializuar me azhurnime institucionale çdo 12 orë.

Në Shqipëri, Këshilli i Mediave nuk lëshoi ende një njoftim për shtyp ose udhëzime specifike për median. “Ne e monitorojmë situatën nga afër dhe media shqiptare deri më tani po ofron raportim të përgjegjshëm për situatën COVID-19 në vend,” tregoi Koloreto Cukali, Drejtori i Përgjithshëm i organit të vetë-rregullatorit. Sidoqoftë, Z. Cukali shprehu shqetësimin për mungesën e qasjes së mediave shqiptare në informacione transparente për situatën aktuale në vend pasi Ministria e Shëndetësisë duhet të japë lejen e saj paraprake për të gjithë stafin mjekësor që të intervistohet. Duke ndjerë se këtu transparenca, besimi në media dhe raportimi i duhur është minuar në mënyrë sistematike, Këshilli i Mediave Shqiptare dhe disa organizata mediatike lëshuan një deklaratë ku kërkuan rritje të aksesit në informacion dhe reagimin ndaj qeverisë duke fajësuar mediat për të ashtuquajturin “infodemik”.

Ndërsa dezinformimi në lidhje me COVID-19 vazhdon të përhapet në mediat sociale, Organizata Botërore e Shëndetit (OBSH) u kujtoi mediave që fjalët e zgjedhura për të raportuar në lidhje me pandeminë duhet të zgjidhen me kujdes. Për shembull, për të shmangur përdorimin e “viktimave” dhe në vend të kësaj të flasim për “njerëz me COVID-19” ose të shmangni të folurit për njerëzit “që transmetojnë ose infektojnë virusin” pasi ai nënkupton transmetimin e qëllimshëm dhe cakton fajet.

“Provat tregojnë qartë se stigma dhe frika përreth sëmundjeve ngjitëse pengojnë përgjigjen. Ajo që funksionon është ndërtimi i besimit në shërbime dhe këshilla të besueshme shëndetësore, shfaqja e empatisë me të prekurit, kuptimi i vetë sëmundjes dhe miratimi i masave efektive, praktike, në mënyrë që njerëzit të ndihmojnë të mbajnë veten dhe të dashurit e tyre të sigurt, “thekson Organizata Botërore e Shëndetit (OBSH).

Lexo artikullin origjinal të UNESCO-s këtu.

Mbyllet trajnimi i grupit të gjashtë të gazetarëve të rinj

/in

Përfundoi trajnimin grupi i 6-të i gazetarëve të rinj, të cilët u trajnuan gjatë punës për probleme të etikës. Ky projekt parashikon që brenda 2 vitesh të trajnohen 72 gazetarë të rinj të cilët punojnë aktualisht në media online, të trajnohen për punën e tyre të përditshme në mënyrë që të përmirësohen standardet etike në mediat ku punojnë. Tre gazetarët e grupit të gjashtë punojnë në Gazeta-shqip.com, Liberale.al dhe Fjala.al.

Trajnimi me grupin e gjashtë të gazetarëve

Gjatë diskutimit rëndësi ju dha lajmeve të raportuara mbi përhapjen e koronavirusit në Shqipëri. Gazetarët në këtë rast hasin vështirësi në sigurimin e informacioneve të saktë mbi numrin e të prekurve.

Gazetari me përvojë të gjatë në gazetari, Alfred Lela dhe eksperti i etikës, Mark Marku

Pothuajse me të gjitha grupet fillimi i trajnimit nis me një numër shkeljesh rreth 15-20 shkelje për javë ndërsa në fund të trajnimit numri i shkeljeve shkon duke u reduktuar në pothuajse zero. Trajnimi zgjati 4 javë  dhe puna e gazetarëve u vlerësua nga gazetari me përvojë të gjatë në media, Alfred Lela dhe eksperti i etikës Mark Marku duke dhënë këndvështrimet e tyre. Qëllimi i trajnimit në bashkëpunim me ambasadën holandeze është nxitja e debatit mbi etkën në media me grupin e punës së gazetarëve.

 

Takim për etikën në redaksinë e gazetës Dita

/in

Këshilli Shqiptar i Medias zhvilloi këtë të mërkurë takimin e radhës në redaksinë e gazetës Dita. Pjesë e diskutimit ishin gazetarët e medias online dhe ata të gazetës print ku u bisedua për etikën në media si dhe për krijimin e Aleancës për Median Etike.

Ekspertët e etikës së KSHM, në një takim me gazetarët në redaksinë e gazetës DITA. Në të majtë, Entela Resuli, një nga “veteranet” e gazetarisë së terrenit.

Gazetarja Entela Resuli ngriti problemin e të drejtës së autorit si një nga shqetësimet më të mëdha të gazetarisë. Sipas Resulit, mediat jo vetëm kopjojnë, por nuk vendosin as emrin e autorit apo të portalit të cilit e kanë marrë. Kopjim pas kopjimi, nëse media e parë e vendos emrin, media e dytë që e merr kopjimin nuk e vendos në artikull.

Duhet theksuar se Entela Resuli është nga të paktat gazetare të cilat dalin në terren për të raportuar për media online.

Ndërsa gazetari Xhevdet Shehu ndërhyri për të vënë në dukje një problem tjetër si moderimi i komenteve. Sipas tij nëse do të kishte një ligj të medias specifik për monitorimin e komenteve, jo vetëm për përmbajtjen pasi pjesa më e madhe e komenteve

Chief Editor of Dita, Adrian Thano deabting about the self-regulation intiative AEM

Kryeredaktori i Gazetës Dita, Adrian Thano, duke diskutuar për inisiativën e vetërregullimit, AME

janë shumë negative. Reagimi i publikut është agresiv, ofendues dhe intimidues ndaj gazetarëve.Ky problem është shqetësues për gazetarët e rinj të cilët të indimiduar prej komenteve denigruese që marrin detyrohen që të vetëcensurohen nga frika e linçimit që u bëhet online. Pra, mediat duhet të bihen dakord mes tyre për moderimin e komenteve.

Kryeredaktori i gazetës Dita, Adrian Thano gjykoi vetërregullimi  se është në lëvizje dhe në mbrojtje të gazetave, prandaj gazeta Dita është nga të parat që e ka përqafuar vetërregullimin. Ai beson se në këtë mënyrë duke u vetërregulluar për standardet etike do të ndihmojë secilën nga gazetat që të përparojë më shumë. Vizitat në redaksi kanë qenë pjesë e mbështetjes për medias nga Fondacioni për Shoqërinë e Hapur, i cili që prej fillimit ka qenë një ndër mbështetësit më të fortë të vetërregullimit në media.

Trajnim nëpërmjet ekspozitës

/in
Këshilli Shqiptar i Medias zhvilloi këtë të enjte trajnimin me gazetarët e rinj nën projektin e MATRA-s në ambientet e ekspozitës “Foto të Shtypit Botëror”, në prezencën e Ambasadores së Mbretërisë së Vendeve të Ulëta në Tiranë, znj. Guusje Korthals Altes.
gazetarët e rinj dhe stafi i monitorimit i KSHM, në një bisedë në prani të Ambasadores së Mbretërisë së Vendeve të Ulëta, Guusje Korthals Altes dhe gazetarit Alfred Lela.

Gazetarët e rinj dhe stafi i monitorimit i KSHM, në një bisedë në prani të Ambasadores së Mbretërisë së Vendeve të Ulëta, Guusje Korthals Altes dhe gazetarit Alfred Lela.

Ekspozita “Fotografia e Shtypit Botëror 2019” në turneun e saj në mbarë botën vjen edhe në Shqipëri duke shfaqur tregimet që kanë rëndësi me fotografinë nga konkursi i 62-të vjetor të Fotografisë së Shtypit Botëror. Fituesit janë zgjedhur nga një juri e pavarur që ka shqyrtuar më shumë se 78.801 fotografi të futura nga 4.738 fotografë nga 129 vende. Diskutimi me gazetarët e rinj u fokusua te rëndësia e fotoraportimit në median shqiptare si dhe atë të huaj ku, të pyetur

Udhëheqësi etik i ekipit, gazetari Alfred Lela

nga ambasadorja znj. Altes, gazetarët treguan problemet e raportimit etik përmes fotove si: dilema për publikimin e të miturve, familjarëve dhe viktimave në aksidente apo fatkeqësi.   Udhëheqësi etik i ekipit, gazetari Alfred Lela, theksoi nevojën që çdo vendim etik të bëhet rast pas rasti, dhe shpjegoi rastet kur e mira e përgjithshme peshon më shumë sesa privatësia, çka bën që disa foto të botohen me qëllimin për të ngritur alarmin për një situatë emergjence humanitare, për shembull. Në serinë e fotove të ekspozitës ato të cilat lanë mbresë tek të pranishmit ishin: vajzat tifoze të futbollit në Iran, i mituri i shtrirë në dyshekun e rrethuar nga mbetjet dhe i mituri i cili merrte trajtimet mjekësore. Gjatë bisedës u ndalën edhe tek pjesa e shkeljeve më të shpeshta të kryera nga mediat online dhe si mund të përmirësohej raportimi etik. Stafi i monitorimit të KShM-së tregoi  se shkeljet më të kryera deri më tani janë: pavarësia editoriale, dallimi i faktit nga opinioni dhe mospërmendja e vendit në titull. Në kuadër të projektit Matra të Ambasadës së Mbretërisë së Vendeve të Ulëta, KSHM do të trainojë në punë e sipër 72 gazetarë të rinj që punojnë në portale të ndryshme, për t’i angazhuar ata më shumë në qasjen për një gazetari etike.

Këshilli Shqiptar i Medias u ftua në redaksinë e Vizion Plus

/in

Të enjten u zhvillua një takim me Këshillin Shqiptar të Medias në ambientet e redakasisë së faqes web si dhe në atë të lajmeve të Vizion Plus-it.

Në këtë takim me gazetarët e redaksisë u fol për nevojën e vetërregullimit dhe problemet kryesore të etikës që ka media shqiptare.

Gjatë bashkëbisedimit me ta eksperti i etikës, z.Mark Marku solli përvojën franceze dhe italiane të etikës.

Gjithashtu në një pjesë të bisedës eksperti i etikës, gazetari Sokol Shameti foli për monitorimin që ka bërë KSHM-ja duke ndarë me të pranishmit raportin e monitorimit ku, problem kryesor mbetet pavarësia editoriale  dhe dallimi i faktit nga opinion.

Vizitat në redaksitë e mediave, mbështetur nga OSFA – Open Society Foundation Albania, ka qenë një mënyrë unike për të njohur problematikat e redaksive të mediave të reja por jo vetëm dhe për të krijuar një debat konstruktiv mbi etikën.

Deklaratë

/in

Organizatat e shoqërisë civile i bëjnë thirrje qeverisë të tërheqë dy projektligjet që i janë propozuar Kuvendit, të prezantuara publikisht si Paketa Antishpifje. Gjithashtu i bëjmë thirrje Kuvendit të Shqipërisë që, në rast se qeveria nuk i tërheq këto projektligje, t’i rrëzojë ato menjëherë.

Rëndësia që ka liria e shprehjes në një shoqëri demokratike reflektohet në mbrojtjen e gjerë që i jepet asaj në legjislacionin ndërkombëtar, në nivel global dhe rajonal, përfshi këtu nenin 19 të Deklaratës Universale të të Drejtave të Njeriut, nenin 19 të Paktit Ndërkombëtar për të Drejtat Civile dhe Politike, nenin 19 të Konvetës Amerikane për të Drejtat e Njeriut, nenin 10 të Konventës Evropiane të të Drejtave të Njeriut, etj.

Amendamenti i parë në Kushtetutën e Shteteve të Bashkuara, i miratuar rreth 230 vite më parë (në 15 Dhjetor të vitit 1791) ndalon qeverinë të bëjë ligje që rregullojnë krijimin e feve, ndalojnë ushtrimin e lirisë fetare, që kufizojnë lirinë e shprehjes, lirinë e shtypit, të drejtën për të mbledhur paqësisht si dhe të drejtën e peticionit ndaj qeverisë për të kërkuar kompensim.

Organizatat vërejnë se dy projektligjet pjesë e paketës antishpifje, i akordojnë AMAs dhe AKEP-it, kompetenca gati gjyqësore, me natyrë sanksionuesendaj operatorëve mediatikë, ndërkohë që këto organe, edhe pse të pavarura sipas ligjit nuk ofrojnë garanci funksionale për të qenëefektivisht të pavarura, sikurse janë organet e pushtetit gjyqësor.

Shqipëria ka mjaftueshëm ligje që rregullojnë çështjet kur media shkel të drejtat e të tjerëve dhe çdo ndërhyrje tjetër, si dhe në këtë drejtim ka patur disa precedentë të gjykuar në sistemin tonë gjyqësor.

Nevoja për të patur vetërregullim të medias dhe JO rregullim ligjor të saj, merr rëndësi të veçantë në ato shtete me demokraci në tranzicion, sikurse është vendi ynë, ku shpesh mediat janë të lidhura me interesat e njohura të biznesit, të partive politike. Vetërregullimi është kombinim i standarteve që përcakton kodet e duhura të sjelljes për median, të cilat janë të nevojshme për të mbështetur lirinë e shprehjes dhe për të mundësuar që kjo sjellje të monitorohet dhe të mbahet e përgjegjshme. Vetërregullimi ruan pavarësinë e mediave dhe e mbron atë nga ndërhyrjet partizane të qeverisë.

Organizatat i bëjnë thirrje organizatave ndërkombëtare (të tilla si OSBE, BE apo Këshilli i Europës), prezenca e të cilave kontribuon në vendin tonë për sundimin e shtetit të së drejtës dhe të drejtave të njeriut, të shprehen qartë dhe publikisht mbi projektligjet në fjalë, si masa në dhunim të lirisë së shprehjes.

Lista e organizatave firmëtare:
Lista e organizatave
BIRN Albania
Civil Rights Defenders
Citizens Channel
Faktoje
Instituti Shqiptar i Medias
Instituti Shqiptar i Shkencave
Këshilli Shqiptar i Medias
Komiteti Shqiptar i Helsinkit
Lidhja e Gazetarëve të Shqipërisë
New Media Network
Qendra Res Publica
Qendra Shqiptare MediaLook
Qendra Shqiptare për Gazetari Cilësore
Shoqata e Gazetarëve Profesionistë të Shqipërisë
Unioni i Gazetarëve Shqiptarë

Univ. A. Xhuvani: A mos ka ardhur koha e Urdhërit të Gazetarëve?

/in

Universiteti i Elbasanit “Aleksandër Xhuvani” ishte stacioni i fundit për këtë vit i turneut të KSHM-së nëpër universitetet e vendit, mbështetur nga Bashkimi Europian.

Mbi njëqind studentë të gazetarisë ishin mbledhur në sallën e madhe të Bibliotekës së Universitetit për të diskutuar për problemet e etikës së gazetarisë dhe të medias në përgjithësi, me gazetarët Alfred Lela e Sokol Shameti, si dhe Profesorin e Fakultetit të Gazetarisë në UT, z. Mark Marku.

KSHM – Z. Mark Marku mes studentëve të Univ. A. Xhuvani, Elbasan

Ndryshe nga shumë universitete të tjera që KShM ka vizituar gjatë turit të vizitave e ku shumica e studentëve aspirojnë për një të ardhme në pozicione komunikimi ose PR, në Univ. A. Xhuvani pjesa më e madhe e tyre kishin si ëndërr gazetarinë.

Studentët ishin të mirëinformuar për problemet etike që paraqet media në vend dhe i paraqitën shqetësimet e tyre gjatë debatit. Ata shprehën nevojën për rregullim të mungesës së etikës në vend, edhe pse ishin shumë të ndërgjegjshëm që kjo nuk mund të bëhet përmes rregullimit të shtetit. Sipas z. Marku, nëse do ishte e domosdoshme të zgjidhej mes një gazetarie cilësore por të kontrolluar nga shteti dhe asaj jo cilësore por të lirë, peshorja duhet të anojë nga e dyta.

KSHM – gazetarët Sokol Shameti (në nqedër) dhe Alfred Lela (djathtas) mes studentëve të Univ. A. Xhuvani, Elbasan

Një nga idetë e hedhura nga studentët ishte krijimi i një institucioni të ngjashëm me Urdhërin e Gazetarit (siç funksionon në Itali) dhe që të mund të “çertifikonte” gazetarët që punësohen në media për të garantuar etikën e tyre. Edhe pse nga gazetari Lela u konsiderua e domosdoshme nevoja e një hierarkie cilësore në gazetari, z. Cukali argumentoi që kjo do të cënonte lirinë e kujtdo që nuk ka një çertifikatë për t’u angazhuar në gazetari, apo edhe në formën e gazetarisë qytetare.

KSHM – gazetari Sokol Shameti duke debatuar me studentët e Univ. A. Xhuvani, Elbasan

Studentët dhe profesorët kërkuan nga KShM që të ngrejë standartet e gazetarisë që bëhet sot, por, në fund ideja mbizëtoruese ishte që rëndësi parësore ka publiku, i cili është “çertifikuesi” final me anë të klikimeve e shikueshmërisë i cilësisë së medias. Nëse audienca preferon të klikojë gazetarinë e “spektaklit” e të abuzimit, ajo do krijojë hapësirë që kjo gazetari të lulëzojë. Sa më e paarsimuar mediatike të jetë audienca, aq më shumë do lulëzojnë mediat joetike.

Në redaksinë e NEWS24: pikëpyetje etike mbi identitetin e fëmijëve

/in

KSHM zhvilloi sot një vizitë në redaksinë e News24, një prej televizioneve informative më të vjetër në vend, si pjesë e turit të redaksive të mediave shqiptare. Kjo vizitë ishte e para në një redaksi televizive, dhe për më tepër, një redaksi e cila “ushqen” me lajme shumë portale e gazeta.

Biseda përfshiu ngjarjet e fundit që lidhen me etikën në vend, gjendjen e gazetarëve, përgjegjësinë për gazetarinë joetike të pronarëve.

Në bisedë u trajtua çështja etike nëse duhet mbrojtur identiteti i fëmijës në lajme, Në redaksinë e NEWS24nëse jeta e tij varet nga ky lajm. Në redaksinë e News 24 kishte raste kur prindërit e fëmijës kërkojnë ndihmën e publikut për të mundësuar shërimin e fëmijëve të sëmurë, por, për të krijuar besueshmëri mbi këto raste dhe për të ngacmuar empatinë dhe angazhimin e qytetarëve, gazetarët e redaksisë janë të detyruar ta zbulojnë imazhin e fëmijës. Pedagogu Mark Marku, ekspert i etikës, u shpreh që jeta e fëmijës është më e rëndësishmja, dhe shkeljet etike (si moszbulimi i identitetit të fëmijës) mund të anashkalohen me qëllim mbrojtjen e jetës.

Gazetarja Klodiana Lala vuri në dukje cilësinë në rënie të redaksive, ku punësohen gazetarë të papregatitur e të palexuar.

Në raport me “kasetat e gatëshme” që prodhohen nga Bashkia, Qeveria e partitë politike, dhe që transmetohen nga televizionet pa u verifikuar si lajme, gazetarët u shprehën se ky është problem i shkaktuar nga pronarët dhe që gazetarët kërcënohen me “heqjen e bukës”. Pavarësisht, KShM u shpreh se profesioni i gazetarit është të bëjë rezistencë në rast se pronarët e kryeredaktorët tentojnë t’u shtrembërojnë raportimin, t’i detyrojnë të prodhojnë raportime joetike ose t’u bëjnë presion që u heq pavarësinë.

Gazetarët e NEWS 24 ishin shumë të interesuar të bashkohen në luftën kundër ligjit për median, një ligj që ka si synim kontrollin e mediave nga Qeveria përmes AMA’s, duke përdorur gjoba e sanksione për çështje etike.

Vizitat në redaksitë, mbështetur nga projekti për mediat nga OSFA, do të vijojë në javët e ardhëshme në redaksi të tjera mediatike shqiptare. 

Në redaksinë e Dosja.al: duhet pregatitur për kohën e mediave serioze

/in

Prof. Mark Marku, gjatë vizitës në redaksinë e Dosja.al

Këshilli Shqiptar i Medias rifilloi vizitat nëpër redaksitë e mediave shqiptare, duke vizituar sot redaksinë e DOSJA.AL ku për 90 minuta zhvilloi një bisedë të gjerë mbi etikën dhe problemet e pëditshme të medias së re. Dosja.al është nga të paktat portale që i vendos emrat e gazetarëve në faqen hyrëse, një veprim që tregon përkushtim ndaj etikës dhe mbajtjen e përgjegjësisë për shkrimet e botuara.

Gazetari Sokol Shameti me stafin e redaksisë Dosja.al

Në takim u fol dhe problemi më i fundit i etikës në Shqipëri, paniku i tërmetit falë mungesës së etikës së medias, por mbi të gjitha i nevojës për shokuar në vend të asaj për të raportuar.
Gjatë bisedës u fol dhe për një nga problemet më të mprehta të gazetarisë online: nevoja për klikim në raport me etikën.
“Një shkrim për një status për Çiljetën, merr mijëra klikime më shumë se një shkrim për mungesën e ujit në qytet” vuri në pah një gazetare. Sipas ekspertit të Etikës, pedagogut Mark Marku, kjo është një situatë e përkohëshme, e ngjashme me “katrahurën” në mediat e pas ’90-s, por që zhvillimi shoqëror seleksionoi vetëm gazetat serioze duke i çuar drejt falimentimit gazetat jo etike. Situata kaotike me mediat e reja dhe mungesa e theksuar e etikës në disa prej tyre do çojë brenda pak vitesh në një seleksionim të mediave serioze kundër atyre abuzive.
Sipas gazetarit dhe ekspertit të etikës, Sokol Shameti, “kalimi nga lajmi i gazetës tek lajmi i portalit është njëlloj si kalimi nga artizanati në prodhim industrial dhe ka nevojë të gjejmë mundësinë që edhe prodhimi “industrial” i lajmit të ruaje ato standarde e cilësi qe kishte prodhimi “artizanal” i tij.
KShM u largua nga takimi me ndjesinë që edhe një media tjetër është e përkushtuar ndaj etikës dhe një aleancë e mediave etike të Shqipërisë është e mundur.

 

* Ky projekt mbështetet nga OSFA.

 

KshM reagon ndaj censurës së AMA-s ndaj programeve të humorit

/in

Këshilli Shqiptar i Medias ka ndjekur me shqetësim reagimin e AMA’s ndaj rubrikës së humorit “Be Coffee” të Emisionit “E Diela Shqiptare”, transmetuar në TV Klan më datë 03.02.2019.

Vendimi i AMA-s është bazuar mbi gjykimin e “Këshillit të Ankesave” të AMA-s se situatat e humorit të kësaj rubrike mbi figurën e dëshmorit Mujo Ulqinaku kanë krijuar “situata të papërshtatshme që zbehin dhe nënvlerësojnë rolin, kontributin dhe nderimin e figurave historike të kombit” dhe për këtë arsye i ka tërhequr vëmendje televizionit Klan por dhe OSHMA-ve të tjera (radiove e televizioneve). Sipas AMA’s “Përmendja me emër dhe mbiemër e tij në një krijim artistik dhe karakterizimi me nota qesharake e cinike shkojnë në favor të denigrimit për ata që konkretisht kontribuuan në mbrojtje të atdheut.”

Duke qenë se rubrikat e humorit nuk mund të jenë objekt i normave etike, KSHM gjykon se ky vendim është më e pakta jo profesional, dhe është ushtrim censure mbi programin “Be Coffee” por dhe premisë vetë-censure për programet e tjera që AMA i këshillon.

Rasti i Charli Hebdo-së tregoi qartë që pavarësisht se sa provokative mund të jenë materialet humoristike në botën demokratike duhet të ketë vend dhe për to, dhe asnjë lloj censure nuk është e pranueshme.

KSHM i kërkon AMA-s të marrë parasysh që:
1. Normat Etike NUK aplikohen për veprat e humorit, ndaj vendimi në këtë rast është akt i pastër censure.
2. Këshilli i Ankesave i AMA-s nuk ka, nuk duhet të ketë e nuk mund të ketë kualifikimin e duhur për të vlerësuar programet e humorit, ndaj nuk i takon atij të gjykojë shijen e humorit të kujtdo artisti e programi.
3. Termat e përdorur në vendimin e AMA-s janë jo-profesionalë sepse shprehin opinione e ndjeshmëri personale të atyre që kanë përpiluar gjykimin.
4. Të tërheqë vendimin e t’u kërkojë ndjesë artistëve.