Deklaratë: Për paketën e projektligjeve të miratuara nga Këshilli i Ministrave për rregullim e medias online

/in

Pasi u njohëm me projektligjin “Për disa ndryshime dhe shtesa në ligjin Nr.97/2013, “Për Mediat Audiovizive në Republikën e Shqipërisë,” të ndryshuar; dhe projektligjin “Për disa ndryshime dhe shtesa në ligjin Nr.9918 “Për Komunikimet Elektronike në Republikën e Shqipërisë,” të ndryshuar, të miratuar nga Këshilli i Ministrave me datë 3 korrik 2019, si pjesë e të ashtuquajturës ‘paketa anti-shpifje”, ne, përfaqësuesit e organizatave të lirisë së medias, shprehjes dhe organizatave të të drejtave të njeriut, deklarojmë sa më poshtë:

Projektligjet e miratuara nga qeveria shqiptare nuk përmbushin standardet ndërkombëtare dhe principet e lirisë së medias dhe shprehjes të parashikuara në Kushtetutën e Republikës së Shqipërisë. Projektligjet i japin fuqi një enti administrativ shtetëror për të rregulluar përmbajtën e mediave online, ndërkohë që nuk adresojnë problemin e gjithpërhapur të propagandës së kamufluar si informacion dhe dizininformimit të sponsorizuar nga qeveria, njësitë e qeverisjes vendore dhe partitë politike.

Këto projektligje rrezikojnë të rrisin censurën dhe vetcensurën në median shqiptare dhe mund të kontribuojnë në përkeqësimin e mëtejshëm të lirisë së shprehjes dhe medias në Shqipëri, e cila siç u konstatua dhe nga një mision i shtatë organizatave ndërkombëtare në qershor 2019 është “në përkeqësim”.

Projektligjet në mënyrë të paprecedentë në vendet demokratike, synojnë të krijojnë një regjim kontrolli administrativ mbi median online, përmes Autoritetit të Medias Audiovizive (AMA). AMA është institucion anëtarët e të cilit emërohen dhe shkarkohen në pothuajse diskrecion të plotë nga partitë politike. Ky institucion administrativ, Këshilli i Ankesave pranë AMA, synon të zëvendësojë modelin e vetë-rregullimit të mediave online dhe rolin e gjykatave me një mandat të gjerë e përkufizuar si “mbrojtja e dinjitetit dhe privatësisë”.

Ndryshimet e propozuara në ligjin Nr.97/2013, “Për Mediat Audiovizive në Republikën e Shqipërisë,” në mënyrë të tërthortë imponojnë regjistrimin e ‘ofertueseve të shërbimeve të mediave’ si parakusht për të përftuar “lehtësira fiskale apo të ndonjë lloji tjetër.”

Ky projektligj i jep fuqinë Këshillit të Ankesave pranë Autoritetit të Medias Audiovizive në rastet e shkeljes së “dinjitetit dhe privatësisë së qytetarëve,” të detyrojë mediat online të publikojnë kërkesa ndjese – bazuar në një formulë të aprovuar nga AMA, të heq përmbajtjen nga interneti ose parashikon vendosjen nga Autoriteti i Komunikimeve Postare dhe Elektronike të një njoftimi “pop-up” me vendimin e AMA-s. Detyrimi i vendosur ndaj medieve online për ruajtjen e “dinjitetit dhe privatësisë së qytetarëve” është shumë i gjerë dhe i paqartë, çfarë i jep mundësinë Këshillit të Ankesave të kthehet në një organ cenzure, duke urdhëruar heqjen e përmbajtjes nga media online në një mënyrë diskrecionale dhe pa urdhër të gjykatës.

Ne besojmë se një organ administrativ, si AMA, nuk mund dhe nuk duhet të ngarkohet me kompetencat e shqyrtimit të shpifjes, të cilat gjykohen nga gjykatat penale dhe civile në vend.
Projektligji për ndryshimin e ligjit Nr.97/2013, “Për Mediat Audiovizive në Republikën e Shqipërisë,” gjithashtu parashikon fuqizimin e Këshillit të Ankesave për të vendosur masa administrative joproporcionale që variojnë nga 100,000 lekë deri në 1 milion lekë, të cilat nuk pezullohen nga ankimi në gjykatë. Këto masa ‘drakonike’ administrative nuk diferencojnë qartë nëse ofertuesi i shërbimeve mediatike është një ‘blog’ i një qytetari apo publikimi online i një televizioni kombëtar.

Gjithashtu, ndryshimet e propozuara në ligjin Nr.9918 “Për Komunikimet Elektronike në Republikën e Shqipërisë,” lënë hapësirë për një rregullim të dyfishte të medias online, jo vetëm nga AMA por edhe nga AKEP. Ndryshimet e propozuara të nenit 137 të këtij ligji, i ekspozojnë “ofruesit e shërbimit të komunikimeve publike’” që nuk zbatojnë urdhrat/vendimet e AKEP-it, të cilat lidhen me zbatimin e akteve/vendimeve të Këshillit të Ankesave dhe të AMA-s apo të nxjerra nga çdo organ tjetër me kompetenca ligjore në këtë fushë, ndaj gjobave që shkojnë deri në 100 milionë lekë.
Të dy projektligjet e propozuara bien ndesh me praktikat më të mira ndërkombëtare që synojnë vetë-rregullimin e medias online dhe jo rregullim shtetëror të saj, përmes ngritjes së institucioneve administrative censuruese. Gjithashtu, ata nuk janë hartuar pëmes një procedure transparente dhe në konsultim me aktorët e interesuar.

Ne inkurajomë Qeverinë Shqiptare të tërheqë dy projektligjet si dhe i bëjmë thirrje Kuvendit të Shqipërisë të mos i miratojë ato, duke marrë parasysh kundërshtitë e ngritura nga gazetarët, shoqëria civile dhe Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Europë. Qeveria, në vend se të bëjë rregullim të dyfishtë të shpifjes dhe fyerjes, duhet të fokusohet në dekriminalizimin e plotë të tyre, bazuar në shembujt më të mirë ndërkombëtarë.

Miratimi i këtyre projektligjeve në formatin aktual apo me ndryshime kozmetike do të ishte një hap pas për demokracinë dhe liritë themelore në Shqipëri dhe procesin e integrimit të vendit në familjen evropiane.

Organizatat firmëtare

  1. BIRN Albania
  2. Civil Rights Defenders
  3. Instituti Shqiptar i Medias
  4. Instituti Shqiptar i Shkencave
  5. Këshilli Shqiptar i Medias
  6. Qendra Res Publica
  7. Qendra Shqiptare MediaLook
  8. Qendra Shqiptare për Gazetari Cilësore
  9. Shoqata e Gazetarëve Profesionistë të Shqipërisë
  10. Unioni i Gazetarëve të Shqipërisë

*Letra do t’i dërgohet si njoftim edhe të gjitha institucioneve, organizatave dhe mediave ndërkombëtare.

Statement: On the legislative package of draft laws approved by the Council of Ministers on online media regulation

/in

After having reviewed the draft law ‘On a number of changes to the law Nr.97/2013 “On Audio Visual Media in the Republic of Albania’, changed; and the draft law ‘On a number of changes to the law Nr.9918 “On Electronic Communications in the Republic of Albania,” changed; which were approved by the Council of Ministers on July 3rd 2019, we as representatives of media, freedom of expression and humans rights organizations declare as follow:

The draft laws approved by the Albanian government do not fulfil international standards and the principles of media freedom and freedom of expression enshrined in the Albanian Constitution, because they empower a state administrative body to regulate the content of online media outlets, while at the same time do not address the widespread problem of hidden propaganda and disinformation, sponsored by the government, local government units and political parties.

These drafts laws risk the increase of censorship and self-censorship in the local media and could contribute to further setbacks on media freedom and freedom of expression in Albania, which based on the June 2019 assessment of seven international organizations is ‘deteriorating.’

These draft laws, in an unprecedented way in democratic countries, seek to impose a regime of administrative control on online media through the Audio Visual Media Authority (AMA). AMA is an institution whose board members are nominated and dismissed on the discretion of political parties. Through the Complaints Council that is part of AMA, the draft laws seek to replace model of self-regulation of online media and the role of courts.

The changes proposed on the law Nr.97/2013 “On Audio Visual Media in the Republic of Albania,” indirectly impose the registration of the ‘provider of media services’ as precondition to receive ‘fiscal benefits and other benefits of the kind.’

This draft law gives the Complaints Council the power to oblige electronic publications service providers to publish and apology, remove content or insert a pop-up notice in cases of violations of provisions on dignity and privacy. The obligation set on online media outlets to protect the ‘dignity and privacy’ of citizens is too broad and poorly defined and therefore could empowerment the Complaint Council to become a censorship body, by ordering the removal of online media content on an almost discretionary manner and without a court order.
We believe that an administrative body, such as AMA, cannot and should not shoulder competencies to review defamation, which is adjudicated by the courts through criminal and civil procedure.
The draft law Nr.97/2013 “On Audio Visual Media in the Republic of Albania,” also empowers the Complaints Council to imposed administrative fines that vary from 100,000 lek to 1 million lek (from €820 to €8200), which have to be paid before the legal review is exhausted. These ‘draconian’ administrative fines do not differentiate between a blog of a private citizen and the online portal of a national TV broadcaster.

Also, changes proposed to the law Nr.9918 “On electronic Communications in the Republic of Albania,” open the way for superimposed regulation of online media, not only from AMA but also from the Authority of Postal and Electronic Communications (AKEP). Changes proposed to article 137 of this law, expose ‘providers of electronic communications’, which do not abide by AKEP rulings/orders that relate to the acts and decisions of the Complaints Council of AMA, or any other body with legal competences in this field, to fines up to 100 million lek (€820,000).
Both proposed draft laws are against international best practices that aim the self-regulation of online media and not its regulation by the state, through administrative censorship bodies. These bills also have not been drafted through a transparent procedure in consultation with all interested stakeholders.

We encourage the Government of Albania to withdraw these two bills and call on parliament not to approve them, on account of the objections raised by journalists, civil society and the Organization for Security and Cooperation in Europe. Other than seeking further administrative regulations on defamation, the government should seek its complete decriminalization, as suggested by best international practices.

The approval of these laws in their current format or with cosmetic changes would be a step back for democracy and fundamental rights in Albania and its integration process in the EU.

Signatories

  1. Albanian Center for Quality Journalism
  2. Albanian Center MediaLook
  3. Albanian Institute of Science
  4. Albanian Media Council
  5. Albanian Media Institute
  6. Association of Professional Journalists of Albania
  7. BIRN Albania
  8. Civil Rights Defenders
  9. Res Publica Center
  10. Union Of Albanian Journalists

 

*This letter will be sent as statement to all international stakeholders as well as international media outlets.

REAGIM: Projektligji i ri i medias, edhe më i keq se i pari

/in

Këshilli Shqiptar i Medias reagon me shqetësim në lidhje me projektligjin e ri të medias, të miratuar nga Qeveria në datën 3 korrik 2019 e që pritet të dërgohet për miratim në Kuvend.

Së pari, Projektligji, duke qenë se është një variant krejt i ri, nuk ka kaluar në asnjë tryezë konsultimi me palët e interesuara, çka bie ndesh me ligjin për konsultimin publik.

Së dyti, ky projektligj thyen principin e rregullimit të çështjeve etike të medias në Europë, që është “Vetërregullimi”. Projektligji vendos që çështjet etike t’i zgjidhë me rregullim nga ana e shtetit, përmes AMA-s, duke bërë që në frymë ligji të cënojë këtë princip rrënjësor në lidhje me lirinë e medias në BE e më tej.

Së treti, projektligji i kalon kompetencat për rregullim një zyre brenda AMA-s. Por,

a) AMA, nuk ka kapacitetet e duhura për të bërë këtë rregullim. AMA nuk po arrin as të kryejë detyrat që ka (si p.sh., mbledhjen e pagesave nga operatorët televizivë) jo më të ketë detyra më të vështira e të komplikuara si kontrolli e gjykimi i shkeljeve të etikës.

b) AMA, nuk krijon asnjë garanci që punonjësit e Zyrës së Këshillit të Ankesave kanë integritetin, pavarësinë, dhe kualifikimet e duhura për të bërë ekzaminimin e rasteve të shkeljes së etikës.

Së katërti, ky projektligj i jep një organi Administrativ të gjykojë mbi tema të lirisë së shprehjes. Kjo duhet të jetë kompetencë vetëm e gjykatës. Gjykimi se ku mbaron liria e shprehjes dhe ku fillojnë të drejta të tjera, si e drejta për jetë private apo e drejta për të mbrojtjen e nderit e të dinjitetit të personit nuk mund t’i lihet një organi adminstrativ si zyra e Këshillit të Ankesave të AMA-s. Kjo ëshët kompetencë vetëm e gjykatave shqiptare që kanë të tërë instrumentet për të gjykuar e vendosur në këto raste.

Së pesti, ligji ka plot probleme teknike në vetvete, që nga formulimi, afatet e ngushta të caktuara për reagim, sanksionet e larta e deri tek vendosja e sanksioneve fikse që janë antikushtetuese.

Së gjashti, ky draft është politikisht i pasinqertë sepse përmban gjoja parime që synon t’i respektojë, por përmes formulimeve i cënon ato. Sanksionet e larta, afatet e shkutra dhe mos garancia e AMA’s për gjykim të pavarur do të nxisin vetëcensurën ndër media e tek gazetarët.

Prandaj, KSHM, kërkon që Qeveria të tërheqë urgjentisht projektligjin.

Gjithashtu, KSHM fton organizatat ndërkombëtare, OSBE-në, Këshillin e Europës, Bashkimin Europian që të ushtrojnë presionin e duhur që ky ligj të mos kalojë, për shkak se në frymë por dhe në përmbajtje cënon lirinë e medias dhe nxit vetë-censurën.

REACTION: The new draft-law on media, worse than the previous one!

/in

The Albanian Media Council reacts with concern about the new draft-law on media, the so-called “defamation package”, passed by the Government on July 3rd, 2019, which is expected to be submitted for approval to the Parliament soon.

First, the draft-law, being completely a new draft, has not been offered for any consultation or round-table with the stakeholders, which goes against the law for the public consultation.

Second, this draft-law breaks the principle of self-regulation of media ethics in Europe. This draft-law puts the resolution of ethical issues in the hands of an administrative body, namely AMA (Audiovisual Media Authority), whose Board in turn is chosen by political parties, therefore violating the European principle on media freedom.

Third, the draft-law gives the authority to sanction the media to an office within AMA, namely Council of Complaints Office. But,

a) AMA, does not have the proper capacity to operate this duty. AMA is already failing to perform its own duties (such as collecting payments from television operators) so it cannot cope with tough and complicated tasks such as controling, judging and sanctioning the ethical violations.

b) AMA does not provide any guarantee that the employees of the Council of Complaints Office have the integrity, the independence and the right qualifications required to conduct a judgement on ethical violations.

Fourth, this draft-law puts the right to judge on topics of freedom of expression to an Administrative Body. This right should only lay in the jurisdiction of the Albanian Courts. The judgment about where the freedom of expression ends and where the other rights start, such as the right to privacy or the right to protect the honor and dignity of a person, cannot be left on the hands of an Administrative Body such as the Office of the Appeals Council AMA. This is only in the competence of the Albanian Courts that possess all the instruments to judge and decide on these cases.

Fifth, the law has a lot of technical problems on itself, starting from the formulation, the tight deadlines set for reaction, the high sanctions and the imposition of fixed sanctions which are unconstitutional.

Sixth, this draft is politically made on bad faith, because it contains principles that it supposedly seeks to respect, but through formulations it violates them, indeed. High sanctions, tight deadlines, and AMA’s lack of warranty for an independent judgment will induce  self-censorship among media and journalists.

Therefore, the Alabanian Media Council requires that the Government urgently withdraws this draft law*.

Also, the AMC invites international organizations, the OSCE, the Council of Europe and the European Union to exert the necessary pressure not to pass this law because of the violation of the media and the freedom of self-censorship.

A joint declaration in block  of a group of Media stakeholders and organizations will be available soon.

* We came of late to the alert of another attempt to impose extraordinarily fines from the ammendments made to the Law of AKEP, adjacent to the AMA draft-law. That draft passed unnoticed, and merits a detailed analyses and rejection.

Kryeministri i Shqipërisë duhet të respektojë lirinë e shtypit!

/in

Reporterë pa Kufinj dhe Qendra Europiane për Lirinë e Shtypit dhe të Medias kanë kritikuar ashpër sjelljen e Kryeministrit të Shqipërisë, Edi Rama, i cili ka kërcënuar gazetarin e gazetës BILD, Tiede, në rrugë ligjore.

Gazeta publikoi një artikull online më datë 5 qershor 2019, i cili akuzonte kreun e qeverisë për blerjen e votave me para të pista, gjatë zgjedhjeve të mbajtura në vitin 2017. BILD mbështet këto akuza me anë të përgjimeve telefonike të cilat dokumentojnë lidhjet e qeverisë me mafian.

Sipas BILD, autenticiteti i përgjimeve është i vërtetuar. Z. Rama në mënyrë të menjëherëshme njoftoi se do të padisë Tiede-n në gjykatën gjermane. Ai u justifikua duke u shprehur se gjykata gjermane nuk bën lojëra dhe se dinjiteti i njerëzve dhe i shtetit respektohen.

Të martën, më 26 qershor, në një postim në Twitter, z. Rama shtoi se ka angazhuar avokatin gjerman të medias, Matthias Prinz. Postimi vazhdon pak a shumë kështu: “Gjykata gjermane duhet të vendosë se cili ka të drejtë dhe cili jo. Po e bëj këtë sepse shqiptarët meritojnë të dinë të vërtetën, e thënë nga një gjykatë e një vendi i cili është përtej kritikave”. Gazetari i BILD, Peter Tiede replikoi me anë të një pyetjeje: “Për çfarë supozohet që të jem fajtor, për publikimin e audio-regjistrimeve të vërteta?”

“Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, ka një perceptim jo të zakonshëm për demokracinë dhe të drejtat e njeriut” shprehet Christian Mihr, Drejtori i Reportereve pa Kufinj në Gjermani. “Ndër të tjera, është detyra e medias të mbajë përgjegjësi. Kjo është pikërisht ajo çfarë gazeta BILD ka bërë duke mbështetur gjithnjë e më tepër kërkimin e burimeve. Këto janë gurët e themelit të lirisë së shtypit, të cilën ne e kemi vendosur si një nga vlerat e Bashkimit Europian. ”

Një komb i cili kërkon me patjetër të jetë pjesë e komunitetit që respekton këto vlera”, vazhdon Mihr.

Në vend që të nisë prokurë kundër gazetarëve, KM Edi Rama duhet të angazhohet në përmirësimin e lirisë së shtypit në vend dhe të ndalojë së etiketuari gazetarët si ‘kazan’, tha Flutura Kusari, Këshilltarja Ligjore e Qendrës Europiane për Lirinë e Shtypit dhe të Medias.

Shqipëria ashtu si edhe Maqedonia e Veriut po tenton të bëhet anëtare e BE-së. Por Brukseli e ka shtyrë hapjen e negociatave. Për javë të tëra, mijëra qytetarrë shqipëtarë kanë dalë të protestojnë në rrugë kundër përfshirjes së qeverisë në afera korruptive. Protestat janë nxitur nga publikimi i audio-përgjimeve. Regjistrimet janë bërë në 2016-n dhe 2017-n, si pjesë e një investigimi anti-mafie dhe zbardhjet dolën nga dokumentet e Prokurorisë. Si fillim Prokurori i mbajti këto të fshehta dhe reagoi vetëm pas publikimeve nga BILD. Gjithsesi, si përgjigje të kërkesës nga Deutsche Ëelle, Prokuroria e Përgjithshme e Shqipërisë nuk ka pasur asnjë ankesë zyrtare për manipulimin e zgjedhjeve.

Opozita është duke kërkuar dorëheqjen e Kryeministrit, dhe Partia Socialiste është nën presion për zgjedhjet lokale të 30 qershorit. Vetëm javën e fundit, përfaqësuesit e Reporterë pa Kufinj, Qendrës Europiane për Lirinë e Shtypit dhe të Medias, Neni 19, Komitetit për Mbrojtjen e Gazetarëve, Federatës Europiane të Gazetarëve, Institutit të Shtypit Ndërkombëtar dhe Shoqatës së Medias për Europën Juglindore janë rikthyer nga një mision 4-ditor në Shqipëri. Ata takuan punonjës të medias, përfaqësues të shoqërisë civile dhe zyrtarë të lartë të qeverisë, duke përfshirë edhe vetë Kryeministrin.

U bë e qartë se situata e lirisë së shtypit në Shqipëri është përkeqësuar. Mbizotëron mosndëshkimi i sulmeve të fundit ndaj gazetarëve, fyerjet e liderave politikë dhe shpifjet ndaj punonjësve të medias. Autoritetet duke përfshirë zyrën e Kryeministrisë dhe Bashkisë së Tiranës veprojnë në mungesë të transparencës dhe refuzojnë aksesin e gazetarëve kritikë.

Rama i tha delegacionit se ai “nuk do të përdorë ligjin e krimit kundër gazetarëve por do të vazhdojë që të sjellë çështje të shpifjes civile kundër gazetarëve në raste ‘ekstreme’. ”

Së fundmi, qeveria propozoi ligje të reja për median, të cilat do të aplikonin masa të rënda ndëshkimore ndaj medias shqipëtare dhe asaj të huaj.

Shqipëria renditet e 82-ta nga 180 shtete në listën e lirisë së shtypit të Gazetarëve pa Kufinj.

 

Përkthyer nga deklarata për shtyp e REPORTERS SANS FRONTIÈRES/ REPORTERS WITHOUT BORDERS, dt 28 qershor 2019.