Reagim në lidhje me identifikimin e viktimave të COVID-19

/in

Këshilli Shqiptar i Medias shpreh shqetësimin e vet për identifikimin e vazhdueshëm në media të viktimave të pandemisë COVID-19, ku në mes tyre janë dhe mjekë, infermierë apo edhe persona jo të fushës së mjekësisë.

Nga gazetarët kërkohet që të jenë profesionalë në punën e tyre, duhet të respektojnë dinjitetin e viktimave dhe familjarë vetë tyre.

Referuar Kodit të Etikës gazetarët duhet të lejojnë që njerëzit të mbajnë zi privatisht duke raportuar tema të tilla me simpati dhe vetë përmbajtje.

Këshilli Shqiptari Medias i kërkon mediave të heqin emrat e viktimave të publikuara dhe fotot e tyre, përveç rasteve kur publikimi bëhet me konsensusin e familjarëve.

Reagim për publikimin e fotove të fëmijëve të kthyer nga Siria

/in

Këshilli Shqiptari Medias shpreh shqetësimin e vet maksimal për mënyrën sesi po paraqitet në media rasti i fëmijëve të kthyer në Shqipëri nga kampi Al-Hol në Siri.

Publikimi i fotove dhe videove të katër fëmijëve u bë në fillim nga Kryeministri, më  pas nga mediat televizive. Lajmi u rimor më tej nga të gjitha mediat që kanë publikuar informacione me emrat dhe fotot e fëmijëve, ku dukshëm gjendja e tyre ka qenë e rënduar dhe tepër shqetësuese.

Ky publikim është në shkelje të rëndë të Kodit të Etikës pasi në asnjë rast nuk duhej publikuar identitetit të fëmijëve, as fotot e as emrat. Këto publikime do të mbeten në rrjet për vite të tëra duke i ekspozuar në mënyrë të vazhdueshme fëmijët në të ardhmen, por dhe kur të arrijnë moshën madhore. Fëmijët nuk kanë zgjedhur ta bëjnë publike këtë moment tragjik të tyre, të tjerët po i ekspozojnë ata.

Këshilli Shqiptari Medias i kërkon mediave të mbajnë standardin etik dhe profesional, dhe u kërkon të heqin nga publikimet e këtyre ditëve fotot dhe emrat e këtyre fëmijëve.

Gazetarëve u kërkohet të jenë profesionistë dhe mos të publikojnë më raste të kësaj natyre edhe kur burimi i informacionit është Qeveria dhe shkelja e parë bëhet nga vetë Kryeministri.

Këshilli Shqiptar i Medias i kërkon autoriteteve qeveritare që raste të tilla të mos përsëriten, të tregohen më korrekte në mbrojtjen e fëmijëve dhe mos e dekonspirojnë identitetin e tyre në asnjë rrethanë përveçse kur është e nevojshme për të mbrojtur jetën e tyre.

Shqetësim për gjuhën e z. Blushi ndaj botuesit të Shqiptarja.com

/in

Këshilli Shqiptari Medias shpreh shqetësimin e vet për gjuhën agresive dhe termat fyes të përdorur nga zëdhënësi i Presidencës, z. Tedi Blushi ndaj botuesit të Shqiptarja.com dhe Report TV në një postim në FB.

Nga gazetarët kërkohet që të jenë profesionalë në punën e tyre, por gjuha fyese dhe kërcënuese, nga cilado palë që të vijë, është e papranueshme.

Këshilli Shqiptar i Medias i kërkon z. Blushi që të mbajë standartin etik që të gjithë presim nga institucioni i Presidencës, në respekt të punës së gazetarëve dhe të fjalës së lirë.

Në rast shkeljesh etike nga ana e gazetarëve të mediave anëtare të Aleancës për Media Etike mund të bëhet ankesë tek Bordi i Ankesave të Aleancës, ndërsa në rast shpifjesh, zgjidhja gjendet në gjykata shqiptare, dhe jo me fyerje ndaj gazetarëve.

Leonora Elezi – Joq Albania

/in
×

Dorela Lazaj – Politiko.al

/in
×

Entenela Ndrevataj – Lapsi.al

/in
×

Three years after the murder of Daphne Caruana Galizia

/in

The murder of the investigative journalist, Dafne Caruana Galizia in Malta, has been the headline of the foreign media since the moment when a bomb attack on her car took her life, in October 2017. Today is the third anniversary of the murder of the journalist.

Seen as a violent attack on free speech in a peaceful EU member state, her death sparked a political “earthquake” that ousted a prime minister and led to major constitutional changes in the former British colony.

However, three years later, justice has not yet been done for Caruana Galizia’s family. There were no trials or convictions. The three accused of planting the bomb that killed him will not stand trial until next year.

Daphne’s assassination is a bad signal for all democracies, because it tells corrupt officials that if they kill journalists who investigate them, they can throw it at them.

The Albanian Media Council on the anniversary of the murder of the Maltese journalist, wants to express maximum support for the work of all journalists like Daphne who are in constant danger by publicly exposing corrupt affairs and corrupt politicians in Albania. The pressure is great, the propaganda is at its peak, so examples like Daphne show that today journalists need to be more united than ever.

Today marks 3 years since the assassination of journalist Dafne Caruana Galizia who was investigating corruption scandals in her country that went to the highest levels of business policy in Malta, a country of the European Union.

Hearings and interviews with people involved in the case will be published in the Daphne Project, an international reporting collaboration involving the Guardian, Forbidden Stories, Reuters and the Times of Malta.

Tre vjet nga vrasja e gazetares Dafne Caruana Galizia

/in

Vrasja në Maltë e gazetares investigative, Dafne Caruana Galizia, ka qenë kryefjala e mediave të huaja që në momentin kur një atentat me bombë në makinën e saj i mori jetën, në tetor të vitit 2017. Sot është tre vjetori i vrasjes së gazetares.

Parë ky si një sulm i dhunshëm ndaj fjalës së lirë në një vend paqësor, anëtar të BE-së, vdekja e saj shkaktoi një “tërmet” politik që rrëzoi nga detyra një kryeministër dhe çoi në ndryshime të mëdha kushtetuese në ish-koloninë britanike.

Megjithatë, tre vjet më vonë, drejtësia nuk është vendosur ende për familjen e Caruana Galizia-s. Nuk ka pasur gjykime dhe as dënime.  Tre të akuzuar për vendosjen e bombës që e vrau nuk do të përballen me gjykimin deri në vitin e ardhshëm.

Vrasja e Dafne-s është një sinjal i keq për tërë vendet demokratike, sepse u tregon zyrtarëve të korruptuar se po të vrasin gazetarët që i investigojnë, ata mund t’ia hedhin.

Këshilli Shqiptar i Medias në përvjetorin e vrasjes së gazetares malteze, dëshiron të shprehë mbështetjen maksimale për punën e të gjithë gazetarëve si Dafne që janë në rrezik të vazhdueshëm duke ekspozuar publikisht aferat korruptive dhe politikanët e korruptuar në Shqipëri. Presioni është i madh, propaganda është në majat e veta, ndaj shembuj si i Dafne-s tregojnë se sot gazetarët duhet të jenë më të bashkuar se kurrë.

Sot bëhen 3 vjet nga vrasja e gazetares Dafne Caruana Galizia që po investigonte afera korruptive në vendin e vet e që shkonin deri në nivelet më të larta të politikës e biznesit në Maltë, vend i Bashkimit Europian.

Seancat dëgjimore dhe intervistat e realizuara me persona të përfshirë në këtë çështje do të  botohen në Projektin “Dafne”, një bashkëpunim ndërkombëtar raportimi që përfshin Guardian, Forbidden Stories, Reuters dhe Times of Malta.

Si mund të mbrojmë privatësinë tonë?

/in

Nga Loneta Progni

“Përdhunohet 15-vjeçarja nga roja i shkollës dhe tre të rinj të tjerë”. E mitura, e lindur më 26.09.2004, nxënëse në shkollën “Gramoz Palushi” në Babrru, shprehet në dëshminë e saj (të publikuar në media) se është detyruar dhe kërcënuar të kryejë marrëdhënie seksuale jashtë dëshirës së saj. Mediat shkojnë në ambientet e shkollës, të lagjes, flasin me babain, me mësuesit etj. Nga këto të dhëna, vajza bëhet lehtësisht e identifikueshme.

“22-vjeçarja dhunohet në Shkodër”. Video publikohet në media online dhe bën xhiron e rrjeteve sociale. Më pas, vajzës së dhunuar i publikohet fotoja, emri e mbiemri dhe të dhëna të tjera personale.

Lajme të tilla, ku ekspozohen të dhënat personale të individëve të ndryshëm ndeshim jo rrallë në media dhe në rrjetet sociale. Sipas ligjit, “Të dhëna personale” është çdo informacion për një person fizik, i cili është i identifikuar ose i identifikueshëm. Elementet, me të cilat realizohet identifikimi i një personi, drejtpërdrejt apo tërthorazi, janë numrat e identitetit ose faktorë të tjerë të veçantë fizikë, psikologjikë, ekonomikë, socialë, kulturorë etj.

Por, a janë të informuar mjaftueshëm njerëzit se e gëzojnë të drejtën për mbrojtjen e të dhënave personale? Sa e kërkojnë zbatimin e kësaj të drejte?

Publikimi i të dhënave personale është në shkelje të parimeve ndërkombëtare dhe legjislacionit shqiptar, ligjit nr.97/2013 “Për mediat audiovizive në Republikën e Shqipërisë”, i ndryshuar, dhe të Kodit të Transmetimit, një kuadër ligjor që sanksionon të drejtat e fëmijëve për të qenë të mbrojtur, për ruajtjen e të dhënave personale, privatësisë dhe konfidencialitetit.

Sipas Nenit 16, të ligjit “Për mbrojtjen e të dhënave personale”, çdo person, që pretendon se i janë shkelur të drejtat, liritë dhe interesat e ligjshëm për të dhënat personale, ka të drejtë të ankohet ose të njoftojë komisionerin dhe të kërkojë ndërhyrjen e tij për vënien në vend të së drejtës së shkelur.

Juristi Eno Muja sqaron se personi i cënuar ka të drejtë të bëjë ankim pranë Komisionerit për mbrojtjen e të dhënave personale dhe nëse ka pësuar dëm jo pasuror dhe/ose pasuror, mund të ngrejë padi drejtpërdrejtë në gjykatë, duke kërkuar shpërblim dëmi.

“Konsiderohet kundërvajtje administrative dhe komisioneri mund të gjobisë personin që ka përpunuar të dhënat në kundërshtim me ligjin, nga 10 000 Lekë deri në 50 000 Lekë. Nëse shkelja kryhet nga një person juridik, për shembull shoqëri, fondacion, etj, gjoba dyfishohet në vlerë. Nuk ka dënim me burg në këto raste. Komisioneri urdhëron shkatërrimin ose fshirjen e të dhënave të pasakta ose të përpunuara në mënyrë të paligjshme në rast konstatimi shkeljeje”, shpjegon juristi.

Psikologia Anisa Zaçe na shpjegon edhe pasojat psikologjike të publikimit të të dhënave pas përjetimit të një situate traumatike. Zaçe shprehet se publikimi i të dhënave, sidomos i të të miturve që kanë kaluar ngjarje të rënda, si për shembull rasti i vajzës në Babrru, që u kuptua nga të gjithë se kush ishte familja e të miturës, lënë pasoja të pashlyeshme.

“Këto situata janë traumatike për fëmijën, janë traumatike për familjen, por edhe për shoqërinë. Edhe miqtë e fëmijës, minimalisht i ndikon të mendojnë se si nuk kanë kuptuar asgjë dhe nuk mundën të ndihmonin, etj. Ka pasur disa qëndrime nga Urdhri i Psikologut, ku presidentja ka bërë disa deklarata përsa i përket faktit që duhen evituar në maksimum emrat e njerëzve jo publikë që janë përfshirë në ngjarje problematike si përdhunime, vrasje etj ,qofshin këta të mitur, por edhe të rritur. Duhet të ruhemi sa përket të dhënave personale, pasi publikimi i tyre ndikon në riviktimizimin e fëmijës dhe rehabilitimi i tyre bëhet shumë i vështirë. Fëmijë dhe të rritur priren të fshehin ngjarje të tilla për shkak se kanë frikë se do iu zbulohet identiteti publikisht. Nuk është aspak e lehtë për dikë që ka kaluar një përvojë traumatike, të përjetojë edhe traumën e publikimit të të dhënave”, shpjegon Zaçe.

Po sa i perket anës profesionale, a është gazetari ajo që shkel të drejtën për mbrojtjen e të dhënave personale? Deri ku është limiti i një gazetarie korrekte, duke i qëndruar besnik lajmit pa shkelur të drejtat e individit?

“Gazetaria jo rrallë shkel etikën duke mos respektuar të drejtën e privatësisë. Kufiri është i qartë: ruajtja e identitetit dhe të dhënave të personave që nuk janë të sferës publike. Në raste të tjera hyjmë në një territor më të pakontrolluar ku dorashkat hiqen, dhe e kam këtu fjalën për personat e zgjedhur apo të emëruar në poste publike, njerëz të njohur etj. Rregulat bëhen më poroze dhe duhen konsideruar rast pas rasti. Kjo nuk do të thotë se nuk duhet konsideruar interesi publik edhe në raste të tilla. Me interes publik nuk duhet kuptuar interesimi apo i publikut apo interesantja për të. Interes publik do të thotë kur një zyrtar ka kryer një shkelje, psh një transfertë bankare nëpërmjet së shoqes apo një të afërmi, në këtë rast i afërmi duhet ekspozuar si pjesë e korrupsionit. Interesim apo interesant do të thotë kur njerëzit, të tunduar nga një sens vojerizmi do të donin të dinin mbi jetën private të njerëzve të famshëm”, shprehet gazetari Alfred Lela, i cili ka marrë pjesë në shumë studime për shkeljet që bëhen nga mediat në Shqipëri.

Gazetarisë nuk i shërben publikimi i të dhënave personale të një vajze 15-vjeçare që është përdhunuar, dhe as të ndonjë personi në situatë të ngjashme. Është e rëndësishme të evidentohet fenomeni që përdhunon njëlloj edhe shoqërinë, por pa shkelur ligjin dhe pa shkaktuar trauma psikologjike edhe më të rënda.

 

Raportuesi i EPP për Shqipërinë, përshëndeti përpjekjet për krijimin e një mekanizmi vetë-rregulluese për mediat online.

/in

Duke përshkruar si një lajm të mirë arritjet e medias në luftën për vetë-rregullim, Lega përsëri kritikoi paketën anti-shpifje të propozuar nga qeveria.

“Sigurimi i lirisë së medias është jetik për demokracinë dhe i domosdoshëm për integrimin e Shqipërisë në BE,” shkroi Lega në Twitter.

Në debatin për problemet e demokracisë në Shqipëri të mbajtur në Komitetin e Punëve të Jashtme të PE në qershor, Lega deklaroi se qeveria Rama është duke qenë e lehtë me zotërinjtë e drogës dhe e ashpër me gazetarët.

Të Mërkurën, 16 anëtarë të Aleancës për Etikën e Mediave u takuan në Tiranë për të avancuar krijimin e kornizës vetë-rregulluese për mediat në internet.

Aleanca zgjodhi Bordin e Etikës: Dorian Matlija, avokat, Mark Marku, pedagog i gazetarisë dhe ekspert i etikës, Klodiana Kapo nga Faktoje.al, Alice Taylor nga Exit News dhe Lorin Kadiu nga Citizens-Channel.

Bordi do të shqyrtojë ankesat nga publiku në lidhje me përmbajtjen e mediave në internet dhe do t’i sigurojë këtij të fundit rekomandime.

Të gjithë anëtarët e aleancës do të duhet të shfaqin logon e saj në faqet e tyre të internetit. Duke klikuar mbi të, të gjithë lexuesit do të jenë në gjendje të paraqesin një ankesë në aleancë për një artikull specifik ose informacion të paraqitur në të.

Aleanca për Etikën e Mediave u krijua në Shkurt 2020 nga disa media që synojnë promovimin dhe sigurimin e standardeve etike në gazetari. Ajo erdhi si një përgjigje ndaj ligjeve të diskutueshme të qeverisë shqiptare kundër shpifjes.

Javët e fundit qeveria është përpjekur të kalojë disa ndryshime të cilat nuk pasqyrojnë mendimin e Komisionit të Venecias. Delegacioni i BE në Tiranë dhe Stefan Schenach, Raportuesi i Përgjithshëm i Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Evropës (si dhe një anëtar i Grupit Socialist) reaguan ashpër.

Opozita, Presidenti dhe shoqëria civile kanë denoncuar vazhdimisht ligjin qeveritar për mediat si një kërcënim për lirinë e medias.