5 shoqata të medias dhe për të drejtat e njeriut i kërkojnë qeverisë të tërheqë ligjet për mediat online

Organizatat shqiptare për të drejtave të njeriut i kërkojnë qeverisë të tërheqëligjet për mediat online

 

Tiranë më 27 dhjetor 2018

Organizatat nënshkruese të kësaj letre publike shprehin shqetësimin për kërcënimin ndaj lirisë së medias dhe lirisë së shprehjes nga ana e dy projektligjeve të propozuara nga qeveria e Kryeministrit Edi Rama dhe i bëjnë thirrje qeverisë t’i tërheqë këto projektligje menjëherë.

Projektligjet janë prezantuar për konsultim publik pa u shoqëruar me një relacion shpjegues mbi nevojën apo jo për ligje të tilla, pa studime të mirëfillta për gjendjen aktuale, pa identifikuar probleme të mundshme dhe pa arsyetuar nevojën e ndërhyrjes dhe masën e saj.

Projektligjet, të cilat synojnë të krijojnë një regjim licencimi, kontrolli, gjobitjeje dhe mbylljeje të faqeve të internetit, i japin hapësira të gjera autoriteteve të kërcënojnë me gjoba disproporcionale dhe me mbyllje mediat në internet.

Organizatat besojnë se të dyja projektligjet në formë dhe në frymë bien ndesh me Kushtetutën e Republikës së Shqipërisë dhe me Të Drejtën Europiane. Ato përbëjnë kufizim krejtësisht të panevojshëm të lirisë së shprehjes dhe lirisë së medias dhe përmbajnë rrezikun e krijimit të një regjimi policor mbi median në internet.

Parë kjo në kuadër të gjendjes aktuale të medias në Shqipëri, me dominimin e “lajmeve” false që shpërndahen nga zyrat e shtypit dhe që prezantohen si informacione të pavarura në median konvencionale, kryesisht televizione, synimi i projektligjeve duket se është vendosja nën kontroll të plotë të informacionit në duart e qeverisë.

Nga ana tjetër, partitizmi i tejskajshëm i institucioneve që konvencionalisht janë dhe duhet të jenë të pavarura nga pushteti politik, nuk përbën aspak garanci për mbikëqyrje të pavarur dhe profesionale të medias online, siç parashikohet nga projektligjet.

Gjendja e lirisë së medias në Shqipëri sakaq është e keqe dhe në përkeqësim të vazhdueshëm. Treguesi i lirisë së medias sipas vlerësimit të Freedom House është përkeqësuar nga 3.75 pikë në vitin 2009 në 4.25 pikë më 2016 dhe aktualisht gjendet shumë pranë nivelit të lirisë së medias në vendet me regjime totalitare siç janë ato të vendeve ish-sovjetike.

Shkaku i përkeqësimit tësituatës së medias nuk është tepria e lirisë por mungesa e saj.

Organizatat rikujtojnë se dy projektligjet aktuale janë tentativa e katërt në më pak se katër vjet që synon të krijojë një regjim kontrolli qeveritar mbi mediat online.

Media nuk duhet t’i nënshtrohet asnjë kriteri licencimi apo mbikëqyrjeje të ndryshme nga të gjitha llojet e bizneseve të tjera.

Për sa më sipër, organizatat e mëposhtme i kërkojnë kryeministrit Edi Rama tërheqjen e menjëhershme të projektligjeve ” DISA NDRYSHIME DHE SHTESA NË LIGJIN NR.97/2013 “PËR MEDIAT AUDIOVIZIVE NË REPUBLIKËN E SHQIPËRISË”, TË NDRYSHUAR” dhe “DISA SHTESA DHE NDRYSHIME NË LIGJIN NR. 9918, DATË 19.5.2008 “PËR KOMUNIKIMET ELEKTRONIKE NË REPUBLIKËN E SHQIPËRISË” I NDRYSHUAR”.

 

Lista e organizatave:

Shoqata e Gazetarëve Profesionistë të Shqipërisë

Lidhja e Gazetarëve të Shqipërisë

AIS/Open Data Albania

BIRN Albania

Këshilli Shqiptar i Mediave

NY Times raporton për ligjin e shpifjes

Edhe NEW York Times raporton për reagimin e 4 mediave ndërkombëtare që i kërkojnë Qeverisë Shqiptare të tërheqë 2 projekt-ligjet për rregullimin e mediave dhe regjistrimin e detyrueshëm online me qëllim luftimin e lajmeve të rreme.

Në një letër dërguar të Mërkurën Kryeministrit Edi Rama dhe Ministres që Drejtësisë, Etilda Gjonaj, Qendra Europiane Për lirinë e Shtypit dhe të Medias, Federata Europiane e Gazetarëve, Reporterët pa Kufinj dhe PEN International, u kërkuan atyre të tërheqin këto ligje, të përfshijnë gazetarët në vendim-marrje dhe të kërkojnë asistencë ndërkombëtare për të thurur ligjet e reja.

Ata thanë që në vendet demokratike, “media online bazohen në vetë-rregullim.”

Në Tetor, OSBE, gjithashtu shprehu shqetësim për një plan për regjistrimin e detyrueshëm të website-ve në Shqipëri.

Shqipëria, sipas NYTimes, pret të hapë negociatat me BE-në vitin që vjen.

Lexo artikullin origjinal në lidhjen e mëposhtme

 

https://www.nytimes.com/aponline/2018/12/26/world/europe/ap-eu-albania-media-laws.html

Paketa anti-shpifje kundërshtohet nga Qendra Europiane e Mediave

Dy projektligjet e propozuara nga Këshilli i Ministrave dhe të shpërndara nga AMA në datën 11 dhjetor kanë nisur të kundërshtohen nga organizatat ndërkombëtare.

Politiko.al raporton që Qendra Europiane për Lirinë e Mediave me qendër në Laipzig të Gjermanisë i tha Politiko.al se propozimi që mediat online të rregullohen nga shteti është në kundërshtim me praktikat e vendeve europiane dhe përbën tentativë për kontrollimin e përmbajtjes dhe rrjedhjes së lirë të informacioneve.

Kliko në lidhjen me Politiko.al për të lexuar artikullin e plotë.

https://politiko.al/paketa-anti-shpifje-kundershtohet-nga-qendra-europiane-e-mediave-qeveria-te-ndaloje-procedimin-e-projektligjeve/

 

Top Talk/ “Koloreto Cukali mbi Paketën Antishpifje”

Koloreto Cukali, kryetar i Këshillit Shqiptar të Medias, deklaroi në studion e Top Talk me gazetarin Denis Dyrnjaja se Shqipëria nuk ka nevojë për paketën antishpifje që detyron portalet që të regjistrohen si subjekte të Autoritetit të Komunikimeve Elektronike dhe Postare dhe lejon AMA-n që të kontrollojë korrektësinë e informacionit.

Kliko në lidhjen me websitin e Top Channel për të parë intervistën e plotë.

AMC Reaction to two draft laws that seriously undermine freedom of the media

The Media Council reacts with great concern about the 2 draft laws proposed by the Council of Ministers of Albania and distributed by AMA on 11 December to Media Interest Groups, respectively: “On Amendments and Additions to Law No.97 / 2013″ Abouty Audiovisual Media in the Republic of Albania”, as amended, as well as “For some additions and amendments to Law no. 9918, dated 19.5.2008 “On electronic communications in the Republic of Albania”, as amended.

These 2 draft laws, especially the first one (called the “AMA draft”), are a repressive and regressive law proposal that severely affects freedom of speech, freedom of information and the process of self-regulation of the media in Albania.
The first roundtable discussion took place only 6 days after the law was adopted, on December 17, and it seems that there is a hurry to close the 4 open debate forums on the two drafts (as required by law) at a record time during the period of holidays when internationals shut down their offices and people leave on winter vacation.
Legal media experts consulted by the Albanian Media Council note that the AMA law is mainly focused on creating a mechanism of control for the new media (online media) and that, the body in charge of imposing tough fines (up to 1,000,000 Lekë) and shutting doen the online portals (up to 1 year) is the AMA Complaints Council, which DOES NOT guarantee impartiality and political independence, being part of a state institution.
A big concern is the fact that the draft law on AMA entitles the AMA Complaints Council to shut down portals registered in Albania (AKEP register) in a record time for up to one year and, even permanently block access to any website registered abroad, whether this portal is NY Times or CNN.com (if these portals fail to respond to 4 requests by AMA’s Complaints Council).

This approach undermines one of the basic foundations of the individual’s freedom of speech in Albania.

If these law pass the consequences will be disastrous for the self-regulation process where EU and UN institutions have been invested to create for years. Also, the direct consequence of this law will be the media’s self-censroship for fear of disproportionate reaction or even direct censorship by anyone dressed in enough power to influence the decisions of an already political institution such as AMA and its Council of Complaints.

Online media in Albania has many ethical issues, but these 2 draft laws do not provide realistic solutions, but only legal framework to impose censorship and auto-censorship.
Time has come to solve these problems by pushin forward a serious process of self-regulation to solve media problems.
The Media Council, on behalf of the journalists and media it represents, asks the EU, the OSCE, the organizations of journalists, human rights organizations and the media community to unite and react to these 2 draft laws that affect freedom of the new media in Albania, and put pressure on the Government and the Parliament to push to solve the online media issues through self-regulation.

The press is free! But according to these draft laws, not for long.
On Behalf of Albanian Media Council,
The Chairman
Koloreto Cukali

Links in English to these drafts, coming soon

Reagim i KShM mbi projektligjin e AMA-s për mediat online

Këshilli i Medias reagon me shqetësim për 2 projektligjet e propozuara prej Këshillit të Ministrave e të shpërndara nga AMA në datën 11 dhjetor, te grupet e Interesit të Medias, përkatësisht: “Për disa ndryshime dhe shtesa në ligjin nr.97/2013 “Për mediat audiovizive në Republikën e Shqipërisë”, i ndryshuar”, si dhe “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 9918, datë 19.5.2008 “Për komunikimet elektronike në Republikën e Shqipërisë”, i ndryshuar”.

Këto 2 projektligje, sidomos ai për Mediat Audiovizive është një projektligj represiv e regresiv që cënon rëndë lirinë e fjalës, lirinë e informimit dhe procesin e vetërregullimit të medias.

Tryeza e parë e debatit u bë vetëm 6 ditë pas marrjes në dorë të ligjit, më 17 dhjetor, dhe vërehet një ngut për t’i mbyllur 4 takimet e debatit mbi projektligjet (që kërkohen sipas ligjit) në një kohë rekord, gjatë periudhës së festave, kur ndërkombëtarët i kanë mbyllur zyrat e kur njerëzit ikin me pushime.

Ekspertët ligjorë të medias të konsultuar nga Këshilli i Medias vërejnë se ligji është fokusuar kryesisht për të futur nën kontroll mediat e reja (online) dhe organi që ka në dorë sanksionimin me gjoba marramendëse (deri në 1.000.000 Lekë të reja) ose ndëshkimin me mbyllje të portaleve online (edhe për 1 vit) është Këshilli i Ankesave i AMA-s i cili nuk garanton paanësi e pavarësi politike, duke qenë pjesë e një institucioni shtetëror.

Shqetësues është dhe fakti që projektligji për AMA-n i jep të drejtë Këshillit të Ankesave të AMA-s që të mbyllë në një kohë rekord çdo portal të regjistruar në AKEP deri dhe për një vit, madje, të bllokojë përjetësisht aksesin në çdo website të regjistruar jashtë vendit, qoftë ky portal dhe NY Times apo CNN.com. Kjo qasje dëmton një nga themelet bazë të lirisë të individit në Shqipëri.

Pasojat nëse ky ligj kalon, do të jenë të katastrofale për procesin e vetërregullimit ku institucionet e BE-së e UN-it janë investuar prej vitesh. Gjithashtu, pasojë direkt e këtij ligjit do të jetë autencura e mediave nga frika e reagimit të shproporcionuar por dhe censura e drejtpërdrejtë nga ana e kujtdo të veshur me pushtetin e mjaftueshëm për të ndikuar vendimet e një institucioni tashmë politik, si AMA dhe këshilli i saj i Ankesave.

Mediat online paraqesin mjaft problematika, por, këto 2 projektligje nuk ofrojnë zgjidhje reale, por veç mjete ligjore për censurë e auto-censurë. Koha ka ardhur që për të zgjidhur problemet e medias të nisim një proces serioz vetë-rregullimi.

Këshilli i Medias, në emër të gazetarëve dhe medieve që përfaqëson, u kërkon BE-së, OSBE-së, organizatave të gazetarëve,organizatave për të drejtat e njeriut dhe komunitetit të mediave që të bashkohen e të reagojnë ndaj këtyre 2 projektligjeve që cënojnë lirinë e medieve të reja në Shqipëri dhe të bëjnë presion pranë Qeverisë e Kuvendit që problemet e medies të zgjidhen përmes vetërregullimit.

Shtypi është i lirë! Por, sipas këtyre projektligjeve, jo edhe për shumë kohë.

Në emër të Këshillit të Medias

Kryetari

Koloreto Cukali

lidhje për 2 projektligjet

[icon type=”download” size=”1x” pull=”left”]Për disa ndryshime dhe shtesa në ligjin nr.97/2013 “Për mediat audiovizive në Republikën e Shqipërisë”, i ndryshuar”,

[icon type=”download” size=”1x” pull=”left”]Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 9918, datë 19.5.2008 “Për komunikimet elektronike në Republikën e Shqipërisë”, i ndryshuar”