etika – Faqe 2 – Këshilli Shqiptar i Medias

Deklaratë kundër versionit të tretë të “paketës anti-shpifje”

25 Nëntor 2019/in Uncategorized

Organizatat e shoqërisë civile i bëjnë thirrje qeverisë të tërheqë dy projektligjet që i janë propozuar Kuvendit, të prezantuara publikisht si Paketa Antishpifje. Gjithashtu i bëjmë thirrje Kuvendit të Shqipërisë që, në rast se qeveria nuk i tërheq këto projektligje, t’i rrëzojë ato menjëherë.

Rëndësia që ka liria e shprehjes në një shoqëri demokratike reflektohet në mbrojtjen e gjerë që i jepet asaj në legjislacionin ndërkombëtar, në nivel global dhe rajonal, përfshi këtu nenin 19 të Deklaratës Universale të të Drejtave të Njeriut, nenin 19 të Paktit Ndërkombëtar për të Drejtat Civile dhe Politike, nenin 19 të Konvetës Amerikane për të Drejtat e Njeriut, nenin 10 të Konventës Evropiane të të Drejtave të Njeriut, etj.

Amendamenti i parë në Kushtetutën e Shteteve të Bashkuara, i miratuar rreth 230 vite më parë (në 15 Dhjetor të vitit 1791) ndalon qeverinë të bëjë ligje që rregullojnë krijimin e feve, ndalojnë ushtrimin e lirisë fetare, që kufizojnë lirinë e shprehjes, lirinë e shtypit, të drejtën për të mbledhur paqësisht si dhe të drejtën e peticionit ndaj qeverisë për të kërkuar kompensim.

Organizatat vërejnë se dy projektligjet pjesë e paketës antishpifje, i akordojnë AMAs dhe AKEP-it, kompetenca gati gjyqësore, me natyrë sanksionuesendaj operatorëve mediatikë, ndërkohë që këto organe, edhe pse të pavarura sipas ligjit nuk ofrojnë garanci funksionale për të qenëefektivisht të pavarura, sikurse janë organet e pushtetit gjyqësor.

Shqipëria ka mjaftueshëm ligje që rregullojnë çështjet kur media shkel të drejtat e të tjerëve dhe çdo ndërhyrje tjetër, si dhe në këtë drejtim ka patur disa precedentë të gjykuar në sistemin tonë gjyqësor.

Nevoja për të patur vetërregullim të medias dhe JO rregullim ligjor të saj, merr rëndësi të veçantë në ato shtete me demokraci në tranzicion, sikurse është vendi ynë, ku shpesh mediat janë të lidhura me interesat e njohura të biznesit, të partive politike. Vetërregullimi është kombinim i standarteve që përcakton kodet e duhura të sjelljes për median, të cilat janë të nevojshme për të mbështetur lirinë e shprehjes dhe për të mundësuar që kjo sjellje të monitorohet dhe të mbahet e përgjegjshme. Vetërregullimi ruan pavarësinë e mediave dhe e mbron atë nga ndërhyrjet partizane të qeverisë.

Organizatat i bëjnë thirrje organizatave ndërkombëtare (të tilla si OSBE, BE apo Këshilli i Europës), prezenca e të cilave kontribuon në vendin tonë për sundimin e shtetit të së drejtës dhe të drejtave të njeriut, të shprehen qartë dhe publikisht mbi projektligjet në fjalë, si masa në dhunim të lirisë së shprehjes.

Lista e organizatave firmëtare:

Lista e organizatave

BIRN Albania

Civil Rights Defenders

Citizens Channel

Faktoje

Instituti Shqiptar i Medias

Instituti Shqiptar i Shkencave

Këshilli Shqiptar i Medias

Komiteti shqiptar i Helsinkit

Lidhja e Gazetarëve të Shqipërisë

Qendra Res Publica

Qendra Shqiptare MediaLook

Qendra Shqiptare për Gazetari Cilësore

Shoqata e Gazetarëve Profesionistë të Shqipërisë

Unioni i Gazetarëve Shqiptarë

Univ. A. Xhuvani: A mos ka ardhur koha e Urdhërit të Gazetarëve?

21 Tetor 2019/in Lajme

Universiteti i Elbasanit “Aleksandër Xhuvani” ishte stacioni i fundit për këtë vit i turneut të KSHM-së nëpër universitetet e vendit, mbështetur nga Bashkimi Europian.

Mbi njëqind studentë të gazetarisë ishin mbledhur në sallën e madhe të Bibliotekës së Universitetit për të diskutuar për problemet e etikës së gazetarisë dhe të medias në përgjithësi, me gazetarët Alfred Lela e Sokol Shameti, si dhe Profesorin e Fakultetit të Gazetarisë në UT, z. Mark Marku.

KSHM – Z. Mark Marku mes studentëve të Univ. A. Xhuvani, Elbasan

Ndryshe nga shumë universitete të tjera që KShM ka vizituar gjatë turit të vizitave e ku shumica e studentëve aspirojnë për një të ardhme në pozicione komunikimi ose PR, në Univ. A. Xhuvani pjesa më e madhe e tyre kishin si ëndërr gazetarinë.

Studentët ishin të mirëinformuar për problemet etike që paraqet media në vend dhe i paraqitën shqetësimet e tyre gjatë debatit. Ata shprehën nevojën për rregullim të mungesës së etikës në vend, edhe pse ishin shumë të ndërgjegjshëm që kjo nuk mund të bëhet përmes rregullimit të shtetit. Sipas z. Marku, nëse do ishte e domosdoshme të zgjidhej mes një gazetarie cilësore por të kontrolluar nga shteti dhe asaj jo cilësore por të lirë, peshorja duhet të anojë nga e dyta.

KSHM – gazetarët Sokol Shameti (në nqedër) dhe Alfred Lela (djathtas) mes studentëve të Univ. A. Xhuvani, Elbasan

Një nga idetë e hedhura nga studentët ishte krijimi i një institucioni të ngjashëm me Urdhërin e Gazetarit (siç funksionon në Itali) dhe që të mund të “çertifikonte” gazetarët që punësohen në media për të garantuar etikën e tyre. Edhe pse nga gazetari Lela u konsiderua e domosdoshme nevoja e një hierarkie cilësore në gazetari, z. Cukali argumentoi që kjo do të cënonte lirinë e kujtdo që nuk ka një çertifikatë për t’u angazhuar në gazetari, apo edhe në formën e gazetarisë qytetare.

KSHM – gazetari Sokol Shameti duke debatuar me studentët e Univ. A. Xhuvani, Elbasan

Studentët dhe profesorët kërkuan nga KShM që të ngrejë standartet e gazetarisë që bëhet sot, por, në fund ideja mbizëtoruese ishte që rëndësi parësore ka publiku, i cili është “çertifikuesi” final me anë të klikimeve e shikueshmërisë i cilësisë së medias. Nëse audienca preferon të klikojë gazetarinë e “spektaklit” e të abuzimit, ajo do krijojë hapësirë që kjo gazetari të lulëzojë. Sa më e paarsimuar mediatike të jetë audienca, aq më shumë do lulëzojnë mediat joetike.

Në redaksinë e Dosja.al: duhet pregatitur për kohën e mediave serioze

30 Shtator 2019/in Lajme

Prof. Mark Marku, gjatë vizitës në redaksinë e Dosja.al

Këshilli Shqiptar i Medias rifilloi vizitat nëpër redaksitë e mediave shqiptare, duke vizituar sot redaksinë e DOSJA.AL ku për 90 minuta zhvilloi një bisedë të gjerë mbi etikën dhe problemet e pëditshme të medias së re. Dosja.al është nga të paktat portale që i vendos emrat e gazetarëve në faqen hyrëse, një veprim që tregon përkushtim ndaj etikës dhe mbajtjen e përgjegjësisë për shkrimet e botuara.

Gazetari Sokol Shameti me stafin e redaksisë Dosja.al

Në takim u fol dhe problemi më i fundit i etikës në Shqipëri, paniku i tërmetit falë mungesës së etikës së medias, por mbi të gjitha i nevojës për shokuar në vend të asaj për të raportuar.
Gjatë bisedës u fol dhe për një nga problemet më të mprehta të gazetarisë online: nevoja për klikim në raport me etikën.
“Një shkrim për një status për Çiljetën, merr mijëra klikime më shumë se një shkrim për mungesën e ujit në qytet” vuri në pah një gazetare. Sipas ekspertit të Etikës, pedagogut Mark Marku, kjo është një situatë e përkohëshme, e ngjashme me “katrahurën” në mediat e pas ’90-s, por që zhvillimi shoqëror seleksionoi vetëm gazetat serioze duke i çuar drejt falimentimit gazetat jo etike. Situata kaotike me mediat e reja dhe mungesa e theksuar e etikës në disa prej tyre do çojë brenda pak vitesh në një seleksionim të mediave serioze kundër atyre abuzive.
Sipas gazetarit dhe ekspertit të etikës, Sokol Shameti, “kalimi nga lajmi i gazetës tek lajmi i portalit është njëlloj si kalimi nga artizanati në prodhim industrial dhe ka nevojë të gjejmë mundësinë që edhe prodhimi “industrial” i lajmit të ruaje ato standarde e cilësi qe kishte prodhimi “artizanal” i tij.
KShM u largua nga takimi me ndjesinë që edhe një media tjetër është e përkushtuar ndaj etikës dhe një aleancë e mediave etike të Shqipërisë është e mundur.

* Ky projekt mbështetet nga OSFA.

AMA gjobit televizionet KLAN, News 24 e Report TV, ndërsa i tërheq vëmendjen “Ora News”-it

18 Prill 2019/in Lajme

Sipas njoftimi për shtyp të datës 17 prill 2019, AMA ka marrë vendim për të gjobitur televizionet KLAN, News 24 dhe Report TV për shkelje etike ndërsa një tërheqje vëmendjeje ndaj TV Ora News. Sanksionet e AMA-s vlejnë për të kuptuar nivelin e shkeljeve të etikës në televizionet shqiptare.

Sipas njoftimit për shtyp nga AMA, Televizioni Ora News propozohet të gjobitet me masën administrative me gjobë në vlerën 400.000 lekë, ndaj Televizionit Ora News, për emisionin “Ju flet Moska”, të transmetuar në datën 18 Mars 2019 me temën “Skënderbeu dhe vrasjet në xhamitë e Zelandës së Re”. Këto deklarime, sipas njoftimit për shtyp, nxisin intolerancën ndërmjet shtetasve, nxisin dhe justifikojnë dhunën, nuk respektojnë gjuhën dhe larminë e traditave, besimeve fetare, kulturës dhe moralit të qytetarëve. Shkelja e këtyre parimeve ligjore gjatë këtij transmetimi përbën nxitje të urrejtjes mbi baza fetare dhe, si e tillë, është e dënueshme nga ligji.

Televizioni Report TV po ashtu propozohet për masën administrative me gjobë në vlerën 200.000 lekë, pasi në emisionin “Pa gjurmë”, të datës 14.01.2019, janë dhunuar të drejtat e një fëmije, duke cenuar privatësinë dhe dinjitetin e tij.

Një masë administrative me gjobë në vlerën 120.000 lekë, propozohet ndaj Televizionit News 24, për edicionin informativ qendror të datës 15.03.2019 ora 19.00. Këshilli i Ankesave evidentoi dy reklama të fshehta të dhëna njëra pas tjetrës. Gjithashtu, transmetimi brenda edicionit të lajmeve i dy kronikave shkel edhe nenin 44 të Ligjit 97/2013, për “vendosjen e produkteve gjatë programeve”, pasi insertet konsiderohen produkte.

Televizioni Klan propozohet për masën administrative me gjobë në vlerën 120.000 lekë, pasi në programin “Rudina”, të datës 27.03.2019, nuk janë respektuar kërkesat për reklamat dhe komunikimet tregtare. Përmbajtja e transmetuar në pjesën e dytë të programit “Rudina” kishte dhe reklamë të fshehur, që përbën mosrespektim të kërkesave të Ligjit nr. 97/2013 “Për mediat audiovizive në Republikën e Shqipërisë”, i ndryshuar, nenin 42, pika 1, si dhe nenin 44.

Ndërkohë, që të intervistuarit kanë shkelur dhe “Kodin e etikës dhe deontologjisë mjekësore”, pika 3 e nenit 60 ku ndalohet për mjekun, “të merret me reklama a publicitet të çfarëdo lloji, me përjashtim të rasteve kur këto kanë qëllim shkencor apo edukativ. Në këtë rast, mjeku duhet të bëjë kujdes që publiciteti të jetë objektiv dhe në përshtatje me rregullat e deontologjisë mjekësore. Mjekut nuk i lejohet të bëjë asnjë publicitet në favor të aktivitetit të tij personal, apo të një institucioni të caktuar”.

Bordi vendos tërheqjen e vëmendjes për Televizionin Ora News, pasi në Emisionin “Why not”, të datës 07.04.2019, ora 19.00, që rezulton në shkelje të normave ligjore dhe etike. Bordi vëren se “fjalori i përdorur gjatë bashkëbisedimit dhe përgatitja e cigareve në studio, para kamerave, promovon përdorimin e duhanit dhe produkteve të tjera të tij, si dhe nxit fëmijët për përdorimin e këtyre produkteve të dëmshme jo vetëm për shëndetin e fëmijëve”. Kjo jo vetëm që dëmton dhe cënon fëmmijet por gjithashtu bie ndesh me Ligjin organik dhe Kodin e Transmetimit, i cili detyron OSHMA-të të vendosin shenja paralajmëruese.

Tag Archive for: etika

Deklaratë kundër versionit të tretë të “paketës anti-shpifje”

Univ. A. Xhuvani: A mos ka ardhur koha e Urdhërit të Gazetarëve?

Në redaksinë e Dosja.al: duhet pregatitur për kohën e mediave serioze

AMA gjobit televizionet KLAN, News 24 e Report TV, ndërsa i tërheq vëmendjen “Ora News”-it

Mundesuar Nga

ALBANIAN MEDIA COUNCIL

Sitemap