Tag Archive for: etika

Liria e Shtypit, është liria për të bërë pyetje!

/in

KSHM mbështet protestën në solidaritet me gazetarin Klevi Muka

Këshilli Shqiptar i Medias mbështet protestën e sotme të gazetarëve ndaj aktit të fundit në kufizim të lirisë së informacionit nga ana e Kryeministrit Rama, me përjashtimin e gazetarit Klevin Muka nga konferencat për shtyp për 3 muaj.

Liria e shtypit është e liria për të bërë pyetje në interes të informimit të publikut dhe detyra e Kryeministrit dhe e kujdo funksionari të emëruar është që të japë përgjigje e jo sanksione.

Për sa i përket shkeljes së etikës të përmendur nga Kryeministri, gazetari Muka nuk ka bërë asnjë shkelje etike në bazë të Kodit të Etikës së Gazetarit Shqiptar, ndaj akti i Kryeministrit që “bezdiset” nga pyetjet është e papranueshme.

Akti i Kryeministrit, të cilin ai e quajti me termin e diktaturës “riedukim” është kufizim i pastër i lirisë së shtypit.

Mbi standartin etik të publikimit të hetimeve të policisë

/in

Nisur nga një ngjarje e fundit e kronikës, ku mediat kishin publikuar informacion nga hetimet e policisë mbi një krim të kryer në Tiranë, Bordi i Aleancës për Media Etike konsideron se ka nevojë për njësimin e një standarti etik për këto raste.

Ndërsa është pjesë esenciale e punës së medias që të kërkojë informacione nga puna e policisë për çështje e ngjarje me interes publik dhe t’i publikojë ato, mirë është që të kihen parasysh disa elementë etikë në raportim.

Së pari, duhet ruajtur identiteti i dëshmitarëve ose dhe i të dyshuarve që hetohen në gjendje të lirë. Kjo bëhet jo vetëm për të mos dëmtuar hetimet, por dhe për të mbrojtur jetën e dëshmitarëve a të dyshuarve që mund të vihet në rrezik nëse dekonspirohet.

  1. Vendlindja dhe mosha e dëshmitarit ose të dyshuarit (përveçse kur janë esenciale për të kuptuar natyrën e ngjarjes) nuk ka nevojë të vihen në raportim, edhe nëse figurojnë në informacionin e marrë prej policisë.
  2. Elementë të tjerë identifikues, si shkolla, lagjia ku banon, institucioni ku punon, nuk duhen përfshirë në raportim sepse bëjnë të mundur identifikimin e personit (përmes kryqëzimit të të dhënave).
  3. Praktika më e mirë e gazetarisë, kërkon që të mos përdoren inicialet e vërteta, por iniciale të ndryshuara, duke e informuar publikun që inicialet janë ndryshuar për të mbrojtur personin nën hetim apo dëshmitar të një çështje kriminale.

 

 

 

 

A përbëjnë shkelje etike fotot e botuara nga morgu?

/in

Ditët e fundit në shtyp janë publikuar disa foto nga morgu i Tiranës me pamje të rënda të kufomave të mbështjella, shtrirë në dysheme.

Bazuar në Kodin e Etikës së Gazetarit Shqiptar, për sa kohë që nuk jepen gjeneralitetet dhe pamje të fytyrave të kufomave, Këshilli Shqiptar i Medias gjykon që ky publikim NUK përbën shkelje etike. Përkundrazi, informacioni i dhënë përbën interes të lartë publik dhe të shëndetit publik dhe është në detyrën e medias të informojë publikun për çështje të tilla.

Gjithsesi, Këshilli Shqiptar i Medias sugjeron që publikimi i fotove të shoqërohet me një njoftim që “informacioni përmban pamje të rënda” për të mbrojtur personat që janë të ndjeshëm ndaj pamjeve të tilla.

Kundër denigrimit të figurës së gazetares Sonila Meço në media

/in

Këshilli Shqiptar i Medias reagon me shqetësim ndaj klimës së sulmeve kundër gazetareve e gazetarëve nga kolegët e tyre me qëllim denigrimi. Suilme të tilla kanë qenë të herëpasherëshme, dhe nuk kanë kursyer kolegë të rreshtuar nga të tëra anët, gra e burra, shqiptarë e të huaj.

I fundit në këtë listë është sulmi ndaj gazetares Sonila Meço botuar në gazetën Tema me 4 gusht 2020 me autor z Frrok Çupi. Sulmi, dukshëm me natyrë personale dhe ad hominem është në shkelje flagrante me Kodin e Etikës së Gazetarit Shqiptar. Specifikisht, neni 16 i Kodit të Etikës kërkon që marrëdhëniet mes gazetarëve të jenë marrëdhënie soldiariteti e konkurence të ndershme dhe që mediat mos përdoren për rivalitetete e probleme personale a profesionale.

Ky artikull është i papranueshëm për standartet e etikës së gazetarisë kombëtare e ndërkombëtare. Përveçse një sulmi personal, shkrimi bëhet akoma më i rëndë në kushtet kur gazetarët e Ora News dhe TV Ora, 2 televizione kritikë me Qeverinë Shqiptare janë të rrethuar me policë, nën trysninë e një ekzbicioni dhune nga ana e Qeverisë Shqiptare.

KShM u bën thirrje kryeredaktorëve që të mos pranojnë të botojnë shkrime të tilla që dëmtojnë në radhë të parë besueshmërinë e vetë medias që i boton, por, së dyti dëmtojnë rëndë profesionin e gazetarit, nivelin e gazetarisë dhe besimin e audiencës.

KShM dhe mediat partnere shprehin solidaritetin me gazetaren Meço dhe me tërë gazetarët e tjerë që janë bërë objekt sulmi kohët e fundit, shpesh për shkak të qendrimeve të tyre kritike.

Krijohet “Aleanca për Media Etike”

/in

19 media shqiptare u angazhuan sot për të ndërtuar një mekanizëm vetërregullues, përmes një bashkëpunimi të quajtur “Aleanca për Media Etike”.

Aleanca për Media Etike është fillimi i një procesi për të ngritur dhe respektuar standartet e etikës në media, ajo është e hapur dhe dhe pritet që në të të anëtarësohen dhe media të tjera.

 Të pranishëm në themelimin e Aleancës për Media Etike ishin dhe Ambasadori i BE-së, z. Luigi Soreca, Ambasadorja e Mbretërisë së Vendeve të Ulëta, Znj. Guusje Korthals Altes, Adeline Hulin nga UNESCO, Olsi Dekovi nga Zyra e Këshillit të Europës të cilën në fjalën e tyre, shprehën mbështetje të hapur për këtë inisiativë.

Sipas Ambasadorit Soreca, “…inisiativa e sotme vjen në kohën e duhur, ndërsa Parlamenti po pret opinionin e Komisionit të Venecias përpara votimit të të ashtuquajturit ‘paketa antishpifje’. […] ne kemi shprehur shqetësimet tona për inisiativën aktuale të Qeverisë për amendimin e ligjit për shërbimet mediatike. BE-ja ka kërkuar që kjo inisiativë të adresojë rekomandimet e Këshillit të Europës dhe, në përgjithësi, të jetë plotësisht në përputhje me standartet europiane dhe ndërkombëtare në fushën e lirisë së shprehjes dhe lirisë së medias. Kjo, ka akoma nevojë për t’u realizuar.”

Në Aleancën për Media Etike, ABC News, Citizens-Channel.com, Gazetadita.al, Droni.al, Dosja.al, Exit.al, Faktoje.com, Javanews.al, Gazeta-Shqip.com, Lapsi.al, Liberale.al, Mapo.al, Opinion.al, Ora News, ORA TV, Politiko.al, Shqiptarja.com, Syri.net dhe Report TV, kanë rënë dakort së bashku që të respektojnë Kodin e Etikës së Gazetarit dhe të drejtën e autorit.

Brenda muajit shkurt Aleanca do të zgjedhë një Bord të Etikës, me integritet e profesional, ku qytetarët mund të ankohen nëse kanë probleme me etikën. Në faqet e mediave të Aleancës do të mund të vendoset një “buton” me logon e Aleancës i cili verifikon që këto media janë profesionalisht të përkushtuara për etikën dhe përmes të cilit qytetarët mund të ankohen për shkeljet e etikës dhe të kërkojnë zgjidhje.

19 mediat e Aleancës janë të hapura për ankesat dhe janë përkushtuar për të respektuar vendimet e këtij bordi.

Përfaqësuesit që ishin mbedhur në sallë ngritën shqetësimin e ligjit të AMA’s, dhe mundësinë që nëse ai kalon të dublojë punën e Bordit të Etikës. Ky ligj u konsiderua si një pengesë konkrete për realizimin e vetërregullimit të medias sipas standarteve europiane, madje u shpreh dhe shqetësimi që qeveria shqiptare mund të injorojë dh erekomandimet e Komisionit të Venecias.logot e mediave anëtare të Aleancës për Media Etike

Gazetarët kërkuan që Aleanca të mos mjaftohet vetëm me ruajtjen e standarteve etike, por dhe të krijojë një bashkësi mediash që të dalin së bashku në mbrojtje të fjalës së lirë dhe të të drejtave të gazetarëve.

Në mbledhjen e parë të Aleancës u përcaktua 1 Marsi si data kur sistemi i ankesave të bëhet operativ dhe të publikohet në faqet e anëtarëve të Aleancës.

Mëngjesi në Departamentin e Lajmeve në RTSh

/in
Këshilli Shqiptar i Medias vizitoi mëngjesin e sotëm ambientet e Departamentit të Lajmeve në Radio Televizionin Shqiptar. Gjatë vizitës ishte prezent kryeredaktori i Lajmeve të RTSh-së z.Bledar Zaganjori, i cili i prezantoi gazetarët me ekspertët e etikës së Këshillit. Radio Televizioni Shqiptar është një media në të cilën zhvillohet një debat i vazhdueshëm për etikën dhe gazetarët e saj rrëfyen se hasin presion të papërfillshëm nga instancat drejtuese apo nga politika, duke bërë që puna e tyre të rrjedhë e qetë e të jetë etike. Një teme që iu kushtua rëndësi ishte krijimi i Aleancës për Media Etike ku gazetarët u interesuan për të ditur se çfarë do të ndodhë me mediat të cilat nuk i respektojnë standardet etike pavarësisht pjesëmarrjes së tyre në Aleancë. Pyetjeve të gazetarëve u dha sqarim kryetari i KSHM-së, z. Koloreto Cukali i cili tha se mediat që janë pjesë e Aleancës do të përjashtohen nga vetë anëtarët e tjerë të Aleancës nëse nuk do ta respektojnë në mënyrë të vazhduar Kodin e Etikës. Në diskutim u fol për Këshillin e Etikës brenda RTSH-së dhe kodin e tyre të etikës i cili përmban standardet e veta e që janë bashkëkohore. Sipas gazetarëve, RTSH-ja përpiqet t’u qëndrojë besnik këtyre parimeve. Dallimi i

Mark Marku gjatë takimit me gazetarët e RTSH-së

RTSH nga shumë media të tjera janë dhe pasja e studiove dhe korrespodentëve nëpër rrethe çka e bën përgjegjësinë e etikës më të lartë pasi shtrirja e raportimit të tyre është akoma më e madhe. Gazetari dhe eksperti i etikës, z. Sokol Shameti solli përvojën e mediave të tjera publike në rajon duke diskutuar edhe për mënyrat e rritjes së audiencës pa shkelur etikën në raportim te mediat publike. Vizitat në redaksitë e mediave, mbështetur nga OSFA – Open Society Foundation Albania, ka qenë një mënyrë unike për të njohur problematikat e redaksive të mediave të reja por jo vetëm dhe për të krijuar një debat konstruktiv mbi etikën.  

Vendimi i Presidentit për të kthyer ligjin e AMA-s, gjëja e drejtë për t’u bërë!

/in

Këshilli Shqiptar i Medias gjykon se kthimi nga Presidenti i Republikës i ligjit të AMA-s, i cili gabimisht ose qëllimisht për të keqinformuar quhet referohet si “Anti-shpifje”, është një vendim në mbrojtje të Kushtetutës dhe vlerave Europiane.

Praktikisht, me përjashtim të Partisë Socialiste dhe institucioneve që ajo zotëron, drejton apo ka shumicën absolute, si Qeveria Shqiptare, Kreu i OSBE-së dhe Kuvendi i Shqipërisë, të gjitha institucionet dhe organizatat kombëtare e ndërkombëtare janë kundër këtij ligji i cili censurën edhe atë pak liri që ka mbetur në mediat shqiptare.

Qendrimi i Presidentit të Republikës në këtë rast, përputhet me qendrimin e Këshillit të Medias, komunitetit të gazetarëve shqiptarë, shoqatave ndërkombëtare e lokale të gazetarëve, shoqatave kombëtare e ndërkombëtare të shoqërisë civile; ai madje përputhet edhe me qendrimin e vetë AMA-s dhe është në një vijë me qendrimin e Këshillit të Europës dhe të BE-së, me atë të Komisionierit të Kombeve të Bashkuara madje edhe qendrimin e zyrës së OSBE-së në Vjenë, e cila përmes z. Desir, (pas miratimit të ligjit) doli me deklaratën që nuk janë të lumtur me këtë produkt.

KSHM dhe organizatat e tjera të medias, në përfaqësim të interesave të medias së re, në bashkëpunim me partnerët ndërkombëtarë do të vazhdojnë ta luftojnë këtë ligj censure me dy mënyra.

Së pari ne do të prezantojmë së shpejti një platformë vetërregullimi e cila do të synojë përmirësimin e etikës në mediat online. Së dyti, nëse Partia Socialiste dëshiron të vazhdojë me këtë projekt për mbylljen e gojës së mediave online, ne do të konsumojmë të tëra hapat juridikë në vend e jashtë tij.

Ky ligj është një tentativë për të kontrolluar median online kritike me qeverinë, dhe faktet kanë treguar që në Europën e sotme këto ligje nuk mund të jenë jetëgjata. Ne jemi shumë afër Europës dhe shanset për të imponuar sistemin kinez apo rus të kontrollit të medias nuk mund, nuk duhet e nuk do të tolerohen.

Deklaratë 17 dhjetor 2019

/in

Organizatat e shoqërisë civile shqiptare të të drejtave të njeriut dhe organizatat përfaqësuese të gazetarëve të renditura më poshtë falënderojnë Komisionin Europian dhe Delegacionin e Bashkimit Europian në Tiranë si dhe Komisioneren e Këshillit të Europës për të Drejtat e Njeriut, Dunja Mijatovic për kontributin që kanë dhënë gjatë këtyre ditëve të tensionuara në mbrojtje të lirisë së shprehjes në Republikën e Shqipërisë.
Organizatat vërejnë se kërkesat tona në lidhje me të ashtuquajturën “paketë anti-shpifje” janë tërësisht të përputhura me qëndrimet e Komisionit Europian dhe Komisioneres Mijatovic si më poshtë:

  1. Nuk mund të ketë regjim rregullimi administrativ për median online, por regjime të tilla janë të pranueshme por jo të detyrueshme vetëm për median audiovizuale;
  2. Një institucion administrativ si AMA nuk mund të zëvendësojë gjykatat në shqyrtimin e ankesave ndaj përmbajtjes së një publikimi;
    Për sa më sipër, organizatat përsërisin kërkesën ndaj qeverisë shqiptare të tërheqë projektligjet nga procedura parlamentare.

Ne i kërkojmë qeverisë të pranojë vërejtjet e Komisionit Europian si dhe kërkesën e Komisioneres Mijatovic që specifikisht thotë:

“interneti të mbetet i hapur dhe forum publik dhe që të mbizotërojë vetërregullimi në media, përfshirë median online.”

Organizatat theksojnë se në rast se shumica parlamentare do të votojë në kundërshtim të kërkesave të Komisionit Europian këto projektligje, beteja do të vijojë deri në rrëzimin e plotë të çdo tendence anti-demokratike dhe anti-europiane.

Lista e organizatave firmëtare:

  • BIRN Albania
  • Civil Rights Defenders
  • Citizens Channel
  • Faktoje
  • Instituti Shqiptar i Medias
  • Instituti Shqiptar i Shkencave
  • Këshilli Shqiptar i Medias
  • Komiteti shqiptar i Helsinkit
  • Lidhja e Gazetarëve të Shqipërisë
  • Qendra Res Publica
  • Qendra Shqiptare MediaLook
  • Qendra Shqiptare për Gazetari Cilësore
  • Shoqata e Gazetarëve Profesionistë të Shqipërisë
  • Unioni i Gazetarëve Shqiptarë

Gazetarët Kundër Ligjit Censurë për Mediat (“paketa antishpifje”)

/in

Deklaratë e gazetarëve shqiptarë

Tiranë, 13 nëntor

Gazetarët shqiptarë, mediat shqiptare, organizatat e medias dhe ato të shoqërisë civile i bëjnë thirrje qeverisë të tërheqë menjëherë dhe pa negociata dy projektligjet e prezantuara si “Paketa Antishpifje”; i bëjnë thirrje Qeverisë që të tërheqë urgjentisht këto projektligje.Organizatat vërejnë se dy projektligjet, ai për transformimin e AMA-s në një agjenci censure, dhe të AKEP-it në një agjenci përmbarimore për vendimet censuruese të AMA-s, përbëjnë një akt të paprecedent në botën demokratike.
Çështjet e etikës, të tilla si e drejta e përgjigjes ndaj një akuze, apo e drejta e dhënies së fjalës para publikimit të një akuze, në çdo vend demokratik trajtohen nga kodet e etikës dhe organet vetërregulluese të medias.
Çështje të luftës hibride, dizinformimit, financimit me para të pista të medias apo partive politike nga politika apo krimi i organizuar janë të tilla që duhet të hetohen nga organet ligjzbatuese në përputhje me ligjet dhe garancitë që ofrohen nga ligjet ekzistuese, të tilla si kodi penal apo kodi i procedurës penale.
Shqipëria ka ligje që rregullojnë çështjet kur media shkel të drejtat e të tjerëve dhe çdo ndërhyrje tjetër, përfshirë krijimin e një organi administrativ është krejtësisht i panevojshëm në një shoqëri demokratike.
Çështjet e shpifjes dhe fyerjes në Republikën e Shqipërisë dhe në çdo vend ku sundon shteti i së drejtës duhet të shqyrtohen vetëm dhe vetëm në gjykata si pushtet i pavarur. Tentativa për të zëvendësuar gjykatat me organe drejtpërsëdrejti në varësi të pushtetit politik përbën bazë për shkelje të rënda të të drejtave themelore të njeriut dhe mund të transformohet në një gur themeli për një regjim diktatorial.

Shqipëri, liria e shtypit në rrezik. FNSI: “Qeveria italiane dhe BE të ndërhyjnë”

/in

KOMUNIKATË SHTYPI E FEDERATËS KOMBËTARE ITALIANE TË SHTYPIT

FAKSIMILE E DEKLARATËS së FNSI - Federazione Nazionale Della Stampa Italiana

FAKSIMILE E DEKLARATËS së FNSI – Federazione Nazionale Della Stampa Italiana

“Parlamenti dhe Qeveria e Shqipërisë janë duke përgatitur goditjen përfundimtare ndaj lirisë së shtypit nën heshtjen shurdhuese të bashkësisë ndërkombëtare. Javën e ardhshme do të fillojë procesi parlamentar i propozimit të ligjit, i mbështetur fuqimisht nga qeveria, e cila nën pretekstin e luftimit të fenomenit të lajmeve të rreme, do t’i lejojë një autoriteti publik të kontrolluar nga qeveria të mbyllë dhe bllokojë faqet informative në Internet. Federata Kombëtare Italiane e Shtypit (FNSI) i bashkohet denoncimit të kolegëve të saj shqiptarë dhe i bën thirrje Bashkimit Evropian dhe Këshillit të Evropës, por edhe qeverisë italiane, e cila me Shqipërinë mban marrëdhënie të qendrueshme diplomatike dhe tregtare, të kthejë në qendër të vëmendjes veprimet liri-vrasëse që po zbatohen në Vendin e Shqiponjave kundër gazetarëve dhe operatorëve të mediave. Në Shqipëri, prej vitesh shtypi nuk është në gjendje të ndjekë ngjarjet që përfshijnë kryeministrin, kryetarin e bashkisë së Tiranës dhe partitë e tyre. Konferencat për shtyp nuk bëhen më dhe, edhe kur thirren gazetarëve nuk u lejohet të bëjnë pyetje. Është një situatë e papranueshme, e cila nuk mund të lërë indiferentë institucionet dhe qeveritë evropiane. Nëse është e vërtetë që Shqipëria është një kandidat për të hyrë në Bashkimin Evropian, është e paimagjinueshme që negociatat të zhvillohen vetëm për çështje ekonomiko-financiare dhe të mos përfshijnë dhe garantimin dhe respektimin e lirive dhe të drejtave themelore, duke filluar me lirinë e shprehjes dhe të shtypit.” Deklaruar, nga Raffaele Lorusso, sekretari i përgjithshëm i FNSI dhe anëtar i Komitetit Ekzekutiv të Federatës Ndërkombëtare të Gazetarëve.