Visiting the newsroom of Dosja.al: preparing for the moment when serious media will prevail

Prof. Mark Marku, during the visit in the newsroom of Dosja.al

The Albanian Media Council resumed visits to the newsrooms of the Albanian media, visiting today the newsroom of DOSJA.AL where for 90 minutes there was a wide conversation on the ethics and everyday problems of the new media. Dosja.al is one of the few portals that puts the names of reporters on the homepage, an action that demonstrates a commitment to ethics and responsibility for published articles.

Journalist Sokol Shameti, during the visit in the newsroom of Dosja.al

The lack of media ethics in the recent earthquake panic,was also dscussed in the meeting. The panic was created above all by the need to shock instead of reporting the news.
One of the most pressing problems of online journalism was also discussed, the need for “clicks” abusing “ethics”.
“Writing about a banal status form a singer  takes thousands of clicks more than writing about water scarcity in the city,” one reporter noted. According to ethics’ expert, pedagogue Mark Marku, this is a temporary situation, similar to the “frenzy” in the post-90s media, but later, the development of the society only selected serious newspapers, instead of the unethical ones. The chaotic situation with the new media and the severe lack of ethics in some of them will in a few years lead to a selection of serious non-abusive media.
According to journalist and ethics’ expert Sokol Shameti, “switching from getting the news from newspaper news to getting them from a portal is similiar to the switch from craft to industrial production, and we need to find the means for “industrial production” of news to maintain the same standards and quality that had the “craft production” of news.
The CJM left the meeting with the feeling that another media outlet is committed to ethics and that an alliance of ethical media outlets in Albania is possible.

* This project is kindly supported by Open Society Foundation Albania (OSFA).

 

Në redaksinë e Dosja.al: duhet pregatitur për kohën e mediave serioze

Prof. Mark Marku, gjatë vizitës në redaksinë e Dosja.al

Këshilli Shqiptar i Medias rifilloi vizitat nëpër redaksitë e mediave shqiptare, duke vizituar sot redaksinë e DOSJA.AL ku për 90 minuta zhvilloi një bisedë të gjerë mbi etikën dhe problemet e pëditshme të medias së re. Dosja.al është nga të paktat portale që i vendos emrat e gazetarëve në faqen hyrëse, një veprim që tregon përkushtim ndaj etikës dhe mbajtjen e përgjegjësisë për shkrimet e botuara.

Gazetari Sokol Shameti me stafin e redaksisë Dosja.al

Në takim u fol dhe problemi më i fundit i etikës në Shqipëri, paniku i tërmetit falë mungesës së etikës së medias, por mbi të gjitha i nevojës për shokuar në vend të asaj për të raportuar.
Gjatë bisedës u fol dhe për një nga problemet më të mprehta të gazetarisë online: nevoja për klikim në raport me etikën.
“Një shkrim për një status për Çiljetën, merr mijëra klikime më shumë se një shkrim për mungesën e ujit në qytet” vuri në pah një gazetare. Sipas ekspertit të Etikës, pedagogut Mark Marku, kjo është një situatë e përkohëshme, e ngjashme me “katrahurën” në mediat e pas ’90-s, por që zhvillimi shoqëror seleksionoi vetëm gazetat serioze duke i çuar drejt falimentimit gazetat jo etike. Situata kaotike me mediat e reja dhe mungesa e theksuar e etikës në disa prej tyre do çojë brenda pak vitesh në një seleksionim të mediave serioze kundër atyre abuzive.
Sipas gazetarit dhe ekspertit të etikës, Sokol Shameti, “kalimi nga lajmi i gazetës tek lajmi i portalit është njëlloj si kalimi nga artizanati në prodhim industrial dhe ka nevojë të gjejmë mundësinë që edhe prodhimi “industrial” i lajmit të ruaje ato standarde e cilësi qe kishte prodhimi “artizanal” i tij.
KShM u largua nga takimi me ndjesinë që edhe një media tjetër është e përkushtuar ndaj etikës dhe një aleancë e mediave etike të Shqipërisë është e mundur.

 

* Ky projekt mbështetet nga OSFA.

 

Si e trajtuan mediat shqiptare situatën e pas-tërmetit

Këshilli Shqiptar i Medias reagon me shqetësim ndaj mënyrës joetike sesi shumë media, elektronike apo audio-vizive, pasqyruan situatën e tërmetit në Shqipëri, në kundërshtim me praktikat e gazetarisë serioze dhe të Kodit shqiptar të Etikës së Gazetarit.

Së pari, përdorimi i pavend e i tepruar i termave frikëndjellës si “i tmerrshëm”, “i frikshëm”, “terror”, “dramatike”, “panik”, është jo-profesional dhe madje indukton psikoza në audiencë, sikurse edhe tentativa e pareshtur e gazetarëve për të kërkuar “panikun” edhe aty ku nuk ishte e për ta përcjellë në raportim.

Së dyti, botimi i lajmeve të paverifikuara dhe nganjëherë dhe qesharake, që nga “shembja” e Shkëmbit të Kavajës e deri te “përmbytjet” që presim pas tërmetit apo “parashikimi” i orës së tërmeteve, është pjesë e një gazetarie jo-profesionale për të mos thënë gazetarie të keqe. Mediat nuk duhet të botojnë lajme të paverifikuara, aq më tepër me pasoja për publikun, pavarësisht se mund t’i ketë publikuar një portal tjetër. Verifikimi i “lajmit” për parashkimin e tërmetit të orës 23:30 ishte gjëja më e thjeshtë në botë, por asnjë media nuk mori përsipër ta bënte atë, edhe pse mjaftonte një kërkim i thjeshtë në google për të lexuar që tërmetet NUK mund të parashikohen.

Link i fshirë i jnë lajmi të pavërtetë shpërndarë nga media.

Link i fshirë i një lajmi të pavërtetë shpërndarë nga media.

Së treti, ky raportim jo-etik nuk u ndihmua nga strukturat shtetërore, të cilat nuk ndihmuan në pasqyrimin e saktë të situatës me protagonizmin e panevojshëm të ministrave e ministreshave në një moment kur duhet të flisnin profesionistët, e deri tek vendimmarrjet e paarsyetuara si mbyllja e shkollave. Por pavarësisht paaftësisë që strukturave shtetërore për të qetësuar dhe informuar saktë publikun, është detyrë e medias të mos bëhet përshpejtues i panikut, siç edhe ndodhi.

Mënyra më e mirë që ka publiku për t’u mbrojtur nga gazetaria e keqe, jo-etike, panikndjellëse, është që të fillojë të dallojë mediat profesioniste nga mediat jo-etike. Mënyra më e mirë për t’u mbrojtur ga gazetaria e keqe është të kuptoni kush e bënatë e të mos e konsumoni.

Së shpejti, KSHM do të prezantojë një sistem për të ndihmuar publikun të dallojë mediat etike e të besueshme nga ato jo-profesionale.

Z.Luigi Soreca pozicionohet hapur kundër paketës së re anti-shpifje

Edhe pse me dorashka, duket se BE ka qenë e detyruar të shprehë hapur kundërshtimin e saj ndaj draftit të dytë të paketës së ashtuquajtur anti-shpifje, draft i punuar nga Qeveria Shqiptare për disa muaj pa asnjë lloj konsulte me palët e interesuara dhe grupet e interesit.
Siç raporton BIRN, Ambasadori i BE në Tiranë, Luigi Soreca, foli gjatë ceremonisë për shpërndarjen e Çmimeve të Bashkimit Europian për Gazetari Investigative. Zhvilluar në Shtëpinë e Europës në Tiranë, ku theksoi se AMA nuk mundet të kryejë rol mbikëqyrës për mediat online dhe se politika e vetme e BE-së është vetërregullimi i medias si mënyrë për të luftuar dizinformimin apo lajmet e rreme.
“Kur bëhet fjalë për të luftuar dizinformimin, ndonëse ne kemi njësoj si autoritetet shqiptare shqetësime për sa i përket dizinformimit, komisioni rekomandon përqasje që janë më pak të ashpra, bazuar në një përqasje vetërregulluese. Kjo është përqasja që Komisioni Europian propozon në [dokumentin] Komunikimi në Trajtimin e Dizinformimit Online,” tha Soreca.
“Komisioni Europian ndan shqetësimet e organizatave të tjera ndërkombëtare në lidhje me mungesën e qartësisë ligjore dhe zgjerimin e funksioneve dhe kompetencave të Autoritetit të Medias Audiovizive për të përfshirë rregullimin e medias online – për shkak se kjo mund të sjellë efekte negative në lirinë e shprehjes,” tha Soreca.
Në lidhje me projektligjet e propozuara nga qeveria e kryeministrit Edi Rama, Soreca tha se ndonëse disa shqetësime duket sikur janë trajtuar, draft-amendamentet nuk sigurojnë përputhje me standardet e BE-së për Lirinë e Shprehjes.
Pas dështimit me draftin e parë të së ashtuquajtur paketë anti-shpifje, Kryeministri Rama ka ngulmuar të paraqesë një draft të dytë, i cili po ashtu ka ngjallur shumë shqetësim në qarqet diplomatike. Ky draft po ashtu vret vetërregullimin dhe eleminon gjykatat duke ia lënë etikën në dorë AMA-s. Paketa është kritikuar si një sulm kundër demokracisë në Shqipëri nga organizatat ndërkombëtare të të drejtave të njeriut si dhe nga organizatat shqiptare të medias e të drejtave të njeriut.
Projektligjet janë dërguar në Parlament dhe janë në procedurë shqyrtimi.

Mr Luigi Soreca openly stands against the new anti-defamation package

Although with gloves, it seems that the EU has been obliged to openly oppose the second draft of the so-called anti-defamation package, drafted by the Albanian Government for several months without any consultations with interested parties and groups of interest.
As reported by BIRN, the EU Ambassador to Tirana, Luigi Soreca, spoke during the ceremony of the European Union Awards for Investigative Journalism at the House of Europe in Tirana, where it stressed that AMA could not perform a supervisory role for online media and that the only EU policy is media self-regulation as a way to fight misinformation and fake news.
“When it comes to combating disinformation, although we have the same concern as the Albanian authorities about disinformation, the commission recommends approaches that are less rigid, based on a self-regulatory approach. This is the approach that the European Commission proposes in [the document] Communication in Dealing with Online Disinformation,” Soreca said.
“The European Commission shares the concerns of other international organizations about the lack of legal clarity and the extension of the functions and powers of the Audiovisual Media Authority to include regulation of online media – because this can have negative effects on freedom of expression, Soreca said.
In relation to the draft laws proposed by Prime Minister Edi Rama’s government, Soreca said that while some concerns appear to have been addressed, the draft amendments do not ensure compliance with EU standards on freedom of expression.
After failing with the first draft of the so-called anti-defamation package, Prime Minister Rama has insisted on presenting a second draft, which has also raised much concern in diplomatic circles. This draft also kills self-regulation and eliminates the Albanian courts leaving ethics in the hands of the AMA. The package has been criticized as an attack on democracy in Albania by international human rights organizations as well as Albanian media and human rights organizations.
The bills have been sent to Parliament and are under review.