Tag Archive for: mark marku

Mëngjesi në Departamentin e Lajmeve në RTSh

Këshilli Shqiptar i Medias vizitoi mëngjesin e sotëm ambientet e Departamentit të Lajmeve në Radio Televizionin Shqiptar. Gjatë vizitës ishte prezent kryeredaktori i Lajmeve të RTSh-së z.Bledar Zaganjori, i cili i prezantoi gazetarët me ekspertët e etikës së Këshillit. Radio Televizioni Shqiptar është një media në të cilën zhvillohet një debat i vazhdueshëm për etikën dhe gazetarët e saj rrëfyen se hasin presion të papërfillshëm nga instancat drejtuese apo nga politika, duke bërë që puna e tyre të rrjedhë e qetë e të jetë etike. Një teme që iu kushtua rëndësi ishte krijimi i Aleancës për Media Etike ku gazetarët u interesuan për të ditur se çfarë do të ndodhë me mediat të cilat nuk i respektojnë standardet etike pavarësisht pjesëmarrjes së tyre në Aleancë. Pyetjeve të gazetarëve u dha sqarim kryetari i KSHM-së, z. Koloreto Cukali i cili tha se mediat që janë pjesë e Aleancës do të përjashtohen nga vetë anëtarët e tjerë të Aleancës nëse nuk do ta respektojnë në mënyrë të vazhduar Kodin e Etikës. Në diskutim u fol për Këshillin e Etikës brenda RTSH-së dhe kodin e tyre të etikës i cili përmban standardet e veta e që janë bashkëkohore. Sipas gazetarëve, RTSH-ja përpiqet t’u qëndrojë besnik këtyre parimeve. Dallimi i

Mark Marku gjatë takimit me gazetarët e RTSH-së

RTSH nga shumë media të tjera janë dhe pasja e studiove dhe korrespodentëve nëpër rrethe çka e bën përgjegjësinë e etikës më të lartë pasi shtrirja e raportimit të tyre është akoma më e madhe. Gazetari dhe eksperti i etikës, z. Sokol Shameti solli përvojën e mediave të tjera publike në rajon duke diskutuar edhe për mënyrat e rritjes së audiencës pa shkelur etikën në raportim te mediat publike. Vizitat në redaksitë e mediave, mbështetur nga OSFA – Open Society Foundation Albania, ka qenë një mënyrë unike për të njohur problematikat e redaksive të mediave të reja por jo vetëm dhe për të krijuar një debat konstruktiv mbi etikën.  

Univ. A. Xhuvani: A mos ka ardhur koha e Urdhërit të Gazetarëve?

Universiteti i Elbasanit “Aleksandër Xhuvani” ishte stacioni i fundit për këtë vit i turneut të KSHM-së nëpër universitetet e vendit, mbështetur nga Bashkimi Europian.

Mbi njëqind studentë të gazetarisë ishin mbledhur në sallën e madhe të Bibliotekës së Universitetit për të diskutuar për problemet e etikës së gazetarisë dhe të medias në përgjithësi, me gazetarët Alfred Lela e Sokol Shameti, si dhe Profesorin e Fakultetit të Gazetarisë në UT, z. Mark Marku.

KSHM – Z. Mark Marku mes studentëve të Univ. A. Xhuvani, Elbasan

Ndryshe nga shumë universitete të tjera që KShM ka vizituar gjatë turit të vizitave e ku shumica e studentëve aspirojnë për një të ardhme në pozicione komunikimi ose PR, në Univ. A. Xhuvani pjesa më e madhe e tyre kishin si ëndërr gazetarinë.

Studentët ishin të mirëinformuar për problemet etike që paraqet media në vend dhe i paraqitën shqetësimet e tyre gjatë debatit. Ata shprehën nevojën për rregullim të mungesës së etikës në vend, edhe pse ishin shumë të ndërgjegjshëm që kjo nuk mund të bëhet përmes rregullimit të shtetit. Sipas z. Marku, nëse do ishte e domosdoshme të zgjidhej mes një gazetarie cilësore por të kontrolluar nga shteti dhe asaj jo cilësore por të lirë, peshorja duhet të anojë nga e dyta.

KSHM – gazetarët Sokol Shameti (në nqedër) dhe Alfred Lela (djathtas) mes studentëve të Univ. A. Xhuvani, Elbasan

Një nga idetë e hedhura nga studentët ishte krijimi i një institucioni të ngjashëm me Urdhërin e Gazetarit (siç funksionon në Itali) dhe që të mund të “çertifikonte” gazetarët që punësohen në media për të garantuar etikën e tyre. Edhe pse nga gazetari Lela u konsiderua e domosdoshme nevoja e një hierarkie cilësore në gazetari, z. Cukali argumentoi që kjo do të cënonte lirinë e kujtdo që nuk ka një çertifikatë për t’u angazhuar në gazetari, apo edhe në formën e gazetarisë qytetare.

KSHM – gazetari Sokol Shameti duke debatuar me studentët e Univ. A. Xhuvani, Elbasan

Studentët dhe profesorët kërkuan nga KShM që të ngrejë standartet e gazetarisë që bëhet sot, por, në fund ideja mbizëtoruese ishte që rëndësi parësore ka publiku, i cili është “çertifikuesi” final me anë të klikimeve e shikueshmërisë i cilësisë së medias. Nëse audienca preferon të klikojë gazetarinë e “spektaklit” e të abuzimit, ajo do krijojë hapësirë që kjo gazetari të lulëzojë. Sa më e paarsimuar mediatike të jetë audienca, aq më shumë do lulëzojnë mediat joetike.

Në redaksinë e NEWS24: pikëpyetje etike mbi identitetin e fëmijëve

KSHM zhvilloi sot një vizitë në redaksinë e News24, një prej televizioneve informative më të vjetër në vend, si pjesë e turit të redaksive të mediave shqiptare. Kjo vizitë ishte e para në një redaksi televizive, dhe për më tepër, një redaksi e cila “ushqen” me lajme shumë portale e gazeta.

Biseda përfshiu ngjarjet e fundit që lidhen me etikën në vend, gjendjen e gazetarëve, përgjegjësinë për gazetarinë joetike të pronarëve.

Në bisedë u trajtua çështja etike nëse duhet mbrojtur identiteti i fëmijës në lajme, Në redaksinë e NEWS24nëse jeta e tij varet nga ky lajm. Në redaksinë e News 24 kishte raste kur prindërit e fëmijës kërkojnë ndihmën e publikut për të mundësuar shërimin e fëmijëve të sëmurë, por, për të krijuar besueshmëri mbi këto raste dhe për të ngacmuar empatinë dhe angazhimin e qytetarëve, gazetarët e redaksisë janë të detyruar ta zbulojnë imazhin e fëmijës. Pedagogu Mark Marku, ekspert i etikës, u shpreh që jeta e fëmijës është më e rëndësishmja, dhe shkeljet etike (si moszbulimi i identitetit të fëmijës) mund të anashkalohen me qëllim mbrojtjen e jetës.

Gazetarja Klodiana Lala vuri në dukje cilësinë në rënie të redaksive, ku punësohen gazetarë të papregatitur e të palexuar.

Në raport me “kasetat e gatëshme” që prodhohen nga Bashkia, Qeveria e partitë politike, dhe që transmetohen nga televizionet pa u verifikuar si lajme, gazetarët u shprehën se ky është problem i shkaktuar nga pronarët dhe që gazetarët kërcënohen me “heqjen e bukës”. Pavarësisht, KShM u shpreh se profesioni i gazetarit është të bëjë rezistencë në rast se pronarët e kryeredaktorët tentojnë t’u shtrembërojnë raportimin, t’i detyrojnë të prodhojnë raportime joetike ose t’u bëjnë presion që u heq pavarësinë.

Gazetarët e NEWS 24 ishin shumë të interesuar të bashkohen në luftën kundër ligjit për median, një ligj që ka si synim kontrollin e mediave nga Qeveria përmes AMA’s, duke përdorur gjoba e sanksione për çështje etike.

Vizitat në redaksitë, mbështetur nga projekti për mediat nga OSFA, do të vijojë në javët e ardhëshme në redaksi të tjera mediatike shqiptare. 

Në redaksinë e Dosja.al: duhet pregatitur për kohën e mediave serioze

Prof. Mark Marku, gjatë vizitës në redaksinë e Dosja.al

Këshilli Shqiptar i Medias rifilloi vizitat nëpër redaksitë e mediave shqiptare, duke vizituar sot redaksinë e DOSJA.AL ku për 90 minuta zhvilloi një bisedë të gjerë mbi etikën dhe problemet e pëditshme të medias së re. Dosja.al është nga të paktat portale që i vendos emrat e gazetarëve në faqen hyrëse, një veprim që tregon përkushtim ndaj etikës dhe mbajtjen e përgjegjësisë për shkrimet e botuara.

Gazetari Sokol Shameti me stafin e redaksisë Dosja.al

Në takim u fol dhe problemi më i fundit i etikës në Shqipëri, paniku i tërmetit falë mungesës së etikës së medias, por mbi të gjitha i nevojës për shokuar në vend të asaj për të raportuar.
Gjatë bisedës u fol dhe për një nga problemet më të mprehta të gazetarisë online: nevoja për klikim në raport me etikën.
“Një shkrim për një status për Çiljetën, merr mijëra klikime më shumë se një shkrim për mungesën e ujit në qytet” vuri në pah një gazetare. Sipas ekspertit të Etikës, pedagogut Mark Marku, kjo është një situatë e përkohëshme, e ngjashme me “katrahurën” në mediat e pas ’90-s, por që zhvillimi shoqëror seleksionoi vetëm gazetat serioze duke i çuar drejt falimentimit gazetat jo etike. Situata kaotike me mediat e reja dhe mungesa e theksuar e etikës në disa prej tyre do çojë brenda pak vitesh në një seleksionim të mediave serioze kundër atyre abuzive.
Sipas gazetarit dhe ekspertit të etikës, Sokol Shameti, “kalimi nga lajmi i gazetës tek lajmi i portalit është njëlloj si kalimi nga artizanati në prodhim industrial dhe ka nevojë të gjejmë mundësinë që edhe prodhimi “industrial” i lajmit të ruaje ato standarde e cilësi qe kishte prodhimi “artizanal” i tij.
KShM u largua nga takimi me ndjesinë që edhe një media tjetër është e përkushtuar ndaj etikës dhe një aleancë e mediave etike të Shqipërisë është e mundur.

 

* Ky projekt mbështetet nga OSFA.